ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Του Σωτήρη ΣΑΛΗ
Είναι η εποχή που ζούμε το όριο μιας νέας αρχής ; Είναι δηλ. το τελείωμα του παλιού κόσμου και η αρχή ενός νέου συστήματος που χρειάζεται να γίνει έτσι για να επιβιώσει το ανθρώπινο γένος ; Πολλοί θα πουν ότι οι παθογένειες και οι στρεβλώσεις του παρελθόντος θα τελειώσουν και έτσι θα μπούμε σε ορθολογική περίοδο που όλα θα δουλεύουν με βάση τις ανάγκες αφ ενός και αφ ετέρου την προστασία των φυσικών πόρων.
Είναι πάντως γεγονός ότι έστω και αργά μπαίνουν τα πράγματα στη θέση τους και επιβεβαιώνεται έτσι το ότι δεν είναι μονάχα ο τουρισμός η ατμομηχανή της οικονομίας. Τώρα που τα πράγματα βρίσκονται σε οριακό σημείο ανακαλύφθηκε ότι υπάρχει και ο πρωτογενής τομέας. Αυτό έχει σχέση με τους φυσικούς πόρους όπως νερό, χώμα, κλίμα , περιβάλλον, όμως αυτό που καθορίζει το παιχνίδι και το αποτέλεσμα είναι η αυτάρκεια και η προσωπική πρόσβαση στα παραγόμενα προϊόντα.
Έτσι μπαίνουν στο παραγωγικό παιχνίδι μεγάλοι παίχτες και τον τίτλο του επενδυτή επιχειρούν σε σημαντικά μεγάλες εκτάσεις που στοχεύουν στην κυριαρχία της αγοράς . Χρησιμοποιώντας σαν εργαλεία μεθόδους ακριβείας προσπαθούν να μεταμορφώσουν την παραγωγή και τα μέσα της σύγχρονης ανάγκης. Έτσι παραμερίζεται πλήρως ο ρόλος του αγρότη – καλλιεργητή και αντικαθίσταται από τη δραστηριότητα του αγρότη – επιχειρηματία – επενδυτή. Μόνο που στη δεύτερη περίπτωση ο επενδυτής είναι αποκλειστικά επιχειρηματίας και τις περισσότερες φορές άσχετος με το γεωργικό επάγγελμα.
Στην εθνική οικονομία η χώρα μας ότι για να σωθεί πρέπει να εποπτεύεται από ξένες τράπεζες και διεθνή νομισματικά ταμεία. Δεν επικράτησε το σκεπτικό που λέει ότι αφού διαπιστώσεις τα λάθη σου μπαίνεις στη διαδικασία να τα διορθώσεις. Και ενώ η λαϊκή συνείδηση ήταν αρνητική σε τέτοιου είδους λύσεις οι υπεύθυνοι έκαναν το αντίθετο, αφού τα χέρια τους ήσαν δεμένα από τους επιχειρηματικούς ομίλους. Και το αποτέλεσμα το βιώνει τώρα πια ο πολίτης.
Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στη γεωργία. Απ τη μια πλευρά φαίνεται ότι η βάση της παραγωγής παραμένει γυμνή. Η έλλειψη πιστοποιημένου υλικού και η απουσία νέων φυτικών ποικιλιών οδήγησαν τη γεωργία σε συρρίκνωση. Ακόμη τα διεθνή πολιτικά παιχνίδια έφεραν εμπάργκο στη ελεύθερη διακίνηση των προϊόντων. Η κατάργηση των συνόρων επίσης έσπασε και διαμέλισε το κόστος παραγωγής, αφού τα προϊόντα ελεύθερα αλλάζουν χώρα και η μείωση της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή έκανε μη ανταγωνιστικά τα Ελληνικά προϊόντα αφού ο καταναλωτής δεν μπορεί να στηρίξει τη ντόπια παραγωγή λόγω υπερβολικού κόστους.
Έρχεται τέλος η κλιματική αλλαγή. Σίγουρα σε μια ανέτοιμη κοινωνία τα πάντα εξελίσσονται επικίνδυνα. Η προστασία και διαχείριση των υδάτων και η προστασία του περιβάλλοντος γενικότερα δεν είναι κάτι που ξεκίνησε πρόσφατα. Οι προτεραιότητες όμως της προηγούμενης δεκαετίας τεχνητά άφηναν έξω από τους τομείς του ενδιαφέροντος τους το πρόβλημα μέχρι που τα πράγματα σωρευτήκαν. Και αντί να δοθεί προτεραιότητα στις υποδομές το απόλυτο ενδιαφέρον δόθηκε μονάχα στις εφαρμογές, στην ένταση και στον όγκο της παραγωγής. Σε αυτό το παζλ δεν έπαιξαν ρόλο μόνο οι παραγωγοί αλλά και οι βιομηχανίες γεωργικών εφοδίων διαμορφώνοντας σκευάσματα απαγορευτικά για το περιβάλλον με σκοπό το απόλυτο κέρδος.
Τώρα πως οι τραπεζίτες θα γίνουν αγρότες είναι κάτι που έχει πραγματικό ενδιαφέρον και ο χρόνος θα δείξει το αποτέλεσμα. Η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους δεν είναι μόνο η παραίτηση από παροχές αλλά και η μη διατήρηση του εργατικού δυναμικού σε απόλυτη εργασιακή ενέργεια.
Τέλος δεν είναι η πανδημία που δημιούργησε το πρόβλημα αλλά η έλλειψη και η απροθυμία της εφαρμογής του νομικού πλαισίου που έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία σαθρών υποδομών. Η πανδημία είναι το μέσον και το εργαλείο που βρέθηκε και χρησιμοποιείται σαν άλλοθι. Η διαιώνιση των προβλημάτων και η άρνηση των αυτονόητων λύσεων οδηγούν στην αποδόμηση των θεσμών.
Η λύση δεν έρχεται ποτέ από τον ουρανό ούτε δωρίζεται από κάποιους. Είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς σε έδαφος όμως υπαρκτό και όχι υποθηκευμένο. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι χώρες που έχουν υποθηκεύσει τον φυσικό τους πλούτο οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στη χρεοκοπία.