Στις 7 Νοέμβρη 1917 (25 Οκτώβρη με το παλιό ημερολόγιο και γι’ αυτό «Οκτωβριανή»), ξέσπασε η μεγάλη ρωσική επανάσταση. Την ημέρα εκείνη, ξεκινούσε στην Πετρούπολη το 2ο συνέδριο των σοβιέτ, με τον Λένιν να το μετατρέπει σε επαναστατικό και, μέσα από αυτό, να διευθύνει τον αγώνα. Γράφει ο Τζον Ριντ:

ΩΡΑ 3 ΤΟ ΠΡΩΙ: «…Ο Καπελίνσκι πρότεινε εκ μέρους των μενσεβίκων διεθνιστών να εκλεγεί μια ειδική επιτροπή για να βρει μια ειρηνική λύση για την αποφυγή του εμφύλιου πολέμου. «Δεν υπάρχει καμιά ειρηνική λύση!», φώναξε το πλήθος: «Μοναδική λύση είναι η νίκη». Η πρόταση απορρίφθηκε με συντριπτική πλειοψηφία και οι μενσεβίκοι διεθνιστές αποχώρησαν μέσα σε θύελλα από κοροϊδίες και βρισιές…».

ΩΡΑ 5.17’ ΤΟ ΠΡΩΙ: «…Ο Κριλένκο, τρικλίζοντας από την κούραση, ανέβηκε στο βήμα μ’ ένα τηλεγράφημα στο χέρι. «Σύντροφοι! Από το Βόρειο Μέτωπο. Η 10η Στρατιά χαιρετίζει το Συνέδριο των Σοβιέτ, αναγγέλλοντας τη δημιουργία Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής, που ανέλαβε τη διοίκηση του Βόρειου Μετώπου». Πανδαιμόνιο. Οι άνθρωποι έκλαιγαν αγκαλιάζοντας ο ένας τον άλλο. «Ο στρατηγός Τσερμίσοφ αναγνώρισε την επιτροπή…».

«…Έτσι, ο Λένιν και οι εργάτες της Πετρούπολης αποφάσισαν την εξέγερση…».

Είχε τελειώσει η 7η Νοέμβρη του 1917, η πιο αποφασιστική από τις «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο». Ξημέρωνε 8 Νοέμβρη του 1917 και κανένας δεν κοιμόταν: «…Ένα ολόκληρο έθνος ξεσηκωνόταν μέσα σε δυνατές βροντές καταιγίδας…», γράφει ο Τζον Ριντ που περιέγραψε λεπτό προς λεπτό την επανάσταση των μπολσεβίκων στο κλασικό πια βιβλίο του, στον πρόλογο του οποίου ευθαρσώς σημειώνει: «Στην πάλη αυτή, δεν ήμουν ουδέτερος».

Την επομένη, 8 Νοέμβρη 1917, το Συμβούλιο των Κομισάριων του λαού καθιερώθηκε ως η νέα κυβέρνηση της χώρας και διόρισε τον Λένιν πρόεδρό του, τον Τρότσκι Κομισάριο εξωτερικών και τον Στάλιν Κομισάριο εθνοτήτων. Η κυβέρνηση Κερένσκι έπεσε. Ο ίδιος μπήκε σε ένα αυτοκίνητο με βρετανική σημαία, κρύφτηκε στο μέτωπο ως τον Μαη του 1918, διέφυγε στη Βρετανία, πέρασε στη Γαλλία και προσπάθησε να οργανώσει αντεπανάσταση. Απέτυχε. Πέθανε το 1970, στη Νέα Υόρκη.

Ο Κορνίλοφ κατόρθωσε να δραπετεύσει. Οργάνωσε «εθελοντικό στρατό» και πολέμησε την επανάσταση. Σκοτώθηκε σε μια μάχη, τον επόμενο Απρίλη (1918). Τον διαδέχτηκε στην αρχηγία των αντεπαναστατών ο Αλέξανδρος Ντενίκιν.

Ως τον Δεκέμβρη του 1917, η εξουσία είχε περάσει στα σοβιέτ, όπου οι μπολσεβίκοι πλειοψηφούσαν κάτω από την ηγεσία του Λένιν. Χτιζόταν η Σοβιετική Ένωση, που θα είχε να αντιπαλέψει με μύριους εχθρούς, ώσπου να σταθεί στα πόδια της.