Του Χρήστου Καλαντζή*

Η ιστορική μνήμη περί δημοψηφισμάτων κι άλλων τεχνικών εξαπάτησης έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Γνωρίζουμε πώς η τακτική να τίθενται ασήμαντες αποφάσεις σε ψηφοφορία είναι ένα παλιό κόλπο, γνωστό από την εποχή των Αθηναίων!

Μια διαδικασία που έχει πάντα τον ίδιο σκοπό, να δίνει την ψευδαίσθηση συμμετοχής!

Στην Αθηναϊκή δημοκρατία για παράδειγμα, η Εκκλησία του Δήμου ψήφιζε για πολλά. Σχεδόν πάντοτε όμως τα πιο καίρια ζητήματα προετοιμάζονταν από την Βουλή των Πεντακοσίων, δηλαδή από προκαθορισμένη ομάδα. Ο μηχανισμός ήταν έξυπνος. Έδινε στον πολίτη το “τελικό ναι”, αλλά όχι το πλαίσιο της απόφασης.

Περνώντας στα δικά μας, παρατηρούμε το ίδιο μοτίβο. Συζητάμε με πάθος για αναπλάσεις της παραλίας με αμφιβόλου εγκυρότητας δημοψηφίσματα, ενώ οι σημαντικές αποφάσεις (οικονομικές συμφωνίες, αποκομιδή των απορριμμάτων, δημοτικά τέλη κλπ..) λαμβάνονται συνήθως χωρίς δημόσια διαβούλευση ή υπό το πέπλο της “επιτακτικής ανάγκης” και της απευθείας ανάθεσης.

Το φαινόμενο να τίθενται ασήμαντες αποφάσεις σε ψηφοφορία είναι κλασικό σύμπτωμα συλλογικής ψευδο-συμμετοχικότητας. Για να το πούμε πιο απλά… άλλοι λαμβάνουν τις σημαντικές αποφάσεις κι αφήνουν τις ασήμαντες για εμάς, ώστε να νιώθουμε ότι συμμετέχουμε βρε αδερφέ..

Η διοίκηση δείχνει ότι υπάρχει “δημοκρατία” και “συμμετοχή”, αλλά στην πραγματικότητα αυτό είναι «φούμαρα». Μπορούμε να αποφασίσουμε αν θα αλλάξει η γραμματοσειρά στις αποφάσεις, αλλά όχι το τι γράφουν.

Ως επι το πλείστον οι ασήμαντες αποφάσεις είναι ασφαλείς!! Αν κάτι πάει στραβά, φταίει η “ψηφοφορία”, όχι το άτομο που κρύβεται πίσω της.

Το θεσμικό πλαίσιο χρησιμοποιείται ως άλλοθι για να αποφευχθεί η πολιτική και η ηθική ευθύνη. Δεν λέει ο κάθε υπεύθυνος (δήμαρχος, πρόεδρος, υπουργός..) “φταίω εγώ”, λέει “το ψήφισε ο κόσμος”, «το ψήφισε το δημοτικό συμβούλιο», «το κοινοβούλιο» «το αποφάσισε η δημοτική επιτροπή»… κοινώς μπούρδες!!!

Στην περίπτωσή μας, περί ανάπλασης της παραλίας μας έδωσαν ρόλο, αλλά όχι λόγο. Δηλαδή μας άφησαν να βάλουμε την playlist στο αυτοκίνητο, ενώ άλλοι κρατούν το τιμόνι και το GPS… ή καλύτερα το πηδάλιο.. εναρμονιζόμενοι πάντα με το σχετικό βίντεο που αναρτήθηκε επιμελώς στα κοινωνικά δίκτυα…

–          Κι αν βουλιάξουμε;;; «Ήταν συλλογική απόφαση, το θέσαμε σε δημοψήφισμα!»

–          Αν πάλι όχι;; «Αποτελούσε επιτελική απόφαση του καπετάνιου»!

–          Κοινώς και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος! Καλό εε;;;

Απορία… τελικά θα μάθουμε ποιοι πεντακόσιοι ψήφισαν ή αποτελεί τυχαίο αριθμητικό γεγονός εναρμονιζόμενοι με την βουλή των πεντακοσίων της Αθηναϊκής δημοκρατίας;

Θαρρώ πώς είμαστε πολύ λίγοι ως πληθυσμός ώστε να χρησιμοποιούμε τέτοιου είδους προπαγάνδα. Γνωριζόμαστε όλοι πολύ καλά μεταξύ μας! Κοινώς όλοι ξέρουμε τι «κουμάσια είμαστε». Εάν θέλουμε δημοψηφίσματα, προτείνω να δούμε το θέμα του Μαυρούλιου, της αποκομιδής των απορριμμάτων, των εμφιαλωτηρίων στη λίμνη της Στυμφαλίας, τον τριπλασιασμό των δημοτικών τελών(ΔΕΗ), την κατάσταση στη ΔΕΥΑΣ, τη «διαχείριση της Διαδημοτικής Κιάτου – Νεμέας» κλπ… Υπάρχουν τόσα ωραία θέματα ώστε να αποτυπώσουν την γνώμη των πολιτών… τόσα ωραία θέματα για τη συμμετοχή τους…