Ο Άλκης Αλκαίος υπήρξε από εκείνους τους ανθρώπους που συνήθως αγνοείς τη μορφή ή και την ύπαρξή τους, την ίδια στιγμή που αποθεώνεις το έργο τους. Κάτι σαν ανώνυμος δημιουργός δημοτικών τραγουδιών που έχουν νικήσει το χρόνο και κανείς δεν γνωρίζει την προέλευσή τους. Κάτι σαν λαϊκός θρύλος που ποτέ κανένας δεν θα μάθει πώς ξεκίνησε. Αυτή ήταν και η δική του επιδίωξη.

Ο Βαγγέλης Λιάρος, όπως είναι το πραγματικό όνομα του Άλκη Αλκαίου, γεννήθηκε μια μέρα σαν σήμερα το 1949, στην Κοκκινιά Θεσπρωτίας και μεγάλωσε στην Πάργα η οποία έγινε και το σημείο αναφοράς του μέχρι το τέλος της ζωής του. “Γέννημα Κοκκινιώτης και θρέμμα Παργινός” όπως έλεγε και ο ίδιος. Μεγάλωσε διαβάζοντας Καρυωτάκη σε μια περιοχή που η πνευματική κληρονομιά του ποιητή είναι δάχυτη.

Σπουδάζει στη Νομική Σχολή την περίοδο της χούντας και τον Αύγουστο του 1973 συλλαμβάνεται για τη δράση του και κρατείται για μήνες στην Ασφάλεια, πράγμα που επιδεινώνει την επιβαρυμένη του υγεία. Μετά τη μεταπολίτευση γίνεται μέλος του ΚΚΕ στην Οργάνωση των Δικηγόρων.

Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1967, με την έκδοση ενός μικρού δοκιμίου για τον Κ. Γ. Καρυωτάκη.

Σε επιστολή του στο Δ.Σ. του συλλόγου Συλλόγου Παργινών Αθήνας αναφέρει: “Ήταν αρχές του 1967, όταν ο αείμνηστος Αλέξανδρος Μπάγκας, Δήμαρχος Πάργας, με παρουσίασε, μαθητή ακόμα στο γυμνάσιο Πάργας, ως δημιουργό με τα πιο ενθουσιώδη λόγια, στο κατάμεστο χειμωνιάτικο σινεμά, στου “Καρύδη”. Θερμοί συμπαραστάτες ήταν οι αείμνηστοι Νίκος Τσάκας, Πέτρος Γιούργας και ο τότε Νομάρχης Πρεβέζης Θεόδωρος Βγενόπουλος. Θέμα της διάλεξης ήταν ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης και αφορμή η άρνηση των θρησκευτικών αρχών στην Πρέβεζα να τελέσουν μνημόσυνο για έναν αυτόχειρα. Η διάλεξη αυτή έγινε βιβλίο. Και θυμάμαι πόση συγκίνηση ένοιωσα όταν έλαβα ένα γράμμα από το Θάνο Καρυωτάκη, αδελφό του ποιητή, με ύμνους για το βιβλίο. Έτσι ξεκίνησα. Με ένα πεζό για έναν ποιητή. Υπό την αιγίδα του Δήμου Πάργας.”

Δέκα χρόνια αργότερα και αφού είχε ζήσει τη φρίκη από τα βασανιστήρια της χούντας για τη βοήθεια του στην απόπειρα απόδρασης του Αλέκου Παναγούλη, άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα στον Ριζοσπάστη. Οι πρώτοι στίχοι του δημοσιεύτηκαν στον «Ριζοσπάστη»: «Μανουέλ Ντουάρτε απ’ το Πράσινο Ακρωτήρι / ίσως ποτέ και να μην δω το πρόσωπό σου / ωστόσο αν κρίνω απ’ το αιμάτινο γραφτό σου / θα πρέπει να ‘ν’ γιομάτο από λιοπύρι» ξεκινάει το ποίημα «1848», που δημοσιεύτηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Ενα τραγούδι διεθνιστικό, κάλεσμα σε συντρόφους ποιητές. Αυτό το ποίημα διάβασε ο Θάνος Μικρούτσικος και το μελοποίησε αμέσως, ενώ αργότερα το ερμήνευσε η ανεπανάληπτη Μαρία Δημητριάδη.

Το 1983 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΕΤ.ΝΕ.Μ. (ιδρυτής του ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος) το βιβλίο του «Εμπάργκο – Ποιήματα», το οποίο περιλαμβάνει και το εμβληματικό ποίημα «Πρωινό τσιγάρο», αφιερωμένο στη μνήμη του πρόωρα χαμένου Μάνου Λοΐζου: «Αδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή / και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση / και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση / και σαν Ανατολή».

Η συνεργασία του Άλκη Αλκαίου με τον Θάνο Μικρούτσικο έφερε μία από τις μακροβιότερες και σπουδαιότερες συνεργασίες δημιουργών στο ελληνικό τραγούδι, με δίσκους – ορόσημα, όπως το «Εμπάργκο» (1982) και«Στου αιώνα την παράγκα» (1996).

Ο Θάνος Μικρούτσικος σε αφιέρωμα για τον Αλκαίο αφηγείται χαρακτηριστικά : Μιλώντας για τον Άλκη Αλκαίο είναι σα να μιλάω για τον εαυτό μου, για τη δική μου πορεία στο τραγούδι. Γι’ αυτό θα μου επιτρέψετε την αναφορά σε τραγούδια που έχω κάνει μαζί του. Γιατί βεβαίως πολύ σημαντικοί τραγουδοποιοί και συνθέτες τον μελοποίησαν, με τη σειρά χρονολογικά ο Νότης Μαυρουδής, ο Χριστόφορος Κροκίδης, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Μιλτιάδης Πασχαλίδης, τελευταία ο Μάριος Τόκας. Εντούτοις μαζί έχουμε γράψει πάνω από 150 τραγούδια, έχουν εκδοθεί περίπου 70. Τον συνάντησα πριν 30 χρόνια με ένα κείμενο του που δημοσιεύθηκε σε μια εφημερίδα, το μελοποίησα, έψαξα να τον βρω, τον βρήκα, του το έπαιξα τηλεφωνικά, του άρεσε και έτσι ξεκινήσαμε… ακολουθούν τέσσερα χρόνια καθημερινής σχεδόν αλληλογραφίας, στίχοι απ’ τη μεριά του, κασέτες επιστροφή απ τη δικιά μου, για να καταλήξουμε στα πρώτα σαράντα που μελο-ποίησα και απ τα οποία προέκυψαν τα έντεκα του “Εμπάργκο”

Μέχρι το 2012 που απεβίωσε, οι στίχοι του Αλκαίου ακούστηκαν από τα χείλη των σημαντικότερων Ελλήνων ερμηνευτών, ενώ αυτό που έκανε ιδιαίτερη αίσθηση ήταν το γεγονός πως δε δίστασε να δώσει τους στίχους του και σε καλλιτέχνες που έκαναν τα πρώτα τους βήματα στο μουσικό στερέωμα. Ένας από αυτούς, o Μίλτος Πασχαλίδης, έμελλε να γίνει αδερφικός του φίλος κι ένας από τους λίγους ανθρώπους που τον έβλεπαν από κοντά στα τελευταία χρόνια της ζωής του που είχε καταπέσει λόγω νευρολογικών και κινητικών προβλημάτων που είχε “κληρονομιά” από τους βασανισμούς.

Ο Πασχαλίδης, λίγο μετά το θάνατο του Αλκαίου, θα γράψει και βιβλίο για τον ποιητή, με τίτλο “Αγύριστο Κεφάλι”, στο οποίο θα περιγράψει τον “δικό του Άλκη” όπως τον έζησε εκείνος.

Άνθρωπος καλλιεργημένος και ευαίσθητος, που διακρινόταν για το ταλέντο αλλά και τη μεγάλη του ευγένεια, ο Αλκης Αλκαίος υπήρξε ένας – στιχουργούς του πολιτικο-κοινωνικού τραγουδιού μας, που η παρουσία του λάμπρυνε τη μουσική σκηνή του τόπου μας. Κατάφερε να τυλίξει τη δημιουργική ζωή του – έως την τελευταία στιγμή – με τα πολύτιμα νήματα της ποίησής του. Με όλες τις δυσκολίες της ζωής, επέμενε να μεταπλάθει όνειρα, αγωνίες, σε στίχους, μετρώντας – σμιλεμένα με το πηγαίο ταλέντο του και την ανεξάντλητη ευαισθησία του – περισσότερα από 150 τραγούδια.

Συνεργάστηκε με τεράστια ονόματα του καλλιτεχνικού χώρου. Μεταξύ αυτών: Νότης Μαυρουδής, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μίλτος Πασχαλίδης, Μάριος Τόκας, Βασίλης Καζούλης, Βαγγέλης Γερμανός, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Φίλιππος Πλιάτσικας, Νίκος Πορτοκάλογλου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Διονύσης Τσακνής, Μπάμπης Στόκας, Νίκος Ζούδιαρης, Αρλέτα, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Γιώργος Νταλάρας ,Σωκράτης Μάλαμας, και άλλοι.

Ο Άλκης Αλκαίος κληροδότησε στους φίλους του συνθέτες και τραγουδοποιούς αρκετό ανέκδοτο υλικό, το οποίο σύμφωνα, με τον Πασχαλίδη, είναι πολύ πιθανόν να το ακούσουμε στο μέλλον μελοποιημένο. Το σίγουρο πάντως είναι πως ο Άλκης Αλκαίος «ήταν ένας σπουδαίος ποιητής που παρίστανε τον στιχουργό», όπως έλεγε ο πιο στενός φίλος και συνοδοιπόρος του, Θάνος Μικρούτσικος, λαχταρώντας πάντα μια θάλασσα να φτάνει ως τη σκάλα (τραγούδι του Οδυσσέα Ιωάννου αφιερωμένο στον Άλκη Αλκαίο):