Του Σωτήρη ΣΑΛΗ

Έκπληξη και προβληματισμό  προκαλεί ένα δημοσίευμα Αθηναϊκής εφημερίδας με τίτλο Η ΕΥΡΩΠΗ ΓΚΡΕΜΙΖΕΙ ΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ.

Και ξαφνικά ανατρέπονται όλα αυτά που γνωρίζαμε και για τα οποία όλοι οι λαοί του κόσμου με διάφορους τρόπους χρηματοδότησαν ή προσπαθούν να εξασφαλίσουν χρηματοδοτήσεις, θεωρώντας το σαν  τη μοναδική ελπίδα επιβίωσης με στόχο την παραγωγή αγαθών και εξασφάλιση της αυτάρκειας της διατροφής. Την εξοικονόμηση δηλ. αρδευτικού ύδατος.

Εκατοντάδες φράγματα κατασκευάστηκαν σε διάφορα σημεία του ευρωπαϊκού χώρου και όχι μόνο, για να μπορούν αυτοί που μετέχουν στη διαδικασία της παραγωγής τροφίμων να έχουν στη διάθεσή τους το πλέον κατάλληλο μέσο βοήθειας , γιατί χωρίς την επάρκεια της άρδευσης δεν νοείται οργανωμένος σχεδιασμός παραγωγής.

Και όλα αυτά τα έργα που βλέπουμε σε άλλες χώρες και τα οποία προκαλούν από τη μια θαυμασμό για το σκεπτικό και την τελική υλοποίησή τους, από προηγμένες χώρες, από την άλλη αναδεικνύουν την αδυναμία της πατρίδας μας σε κάτι αντίστοιχο.  Όλα αυτά τα έργα όμως κατασκευάστηκαν με ευρωπαϊκά κονδύλια, καταθέτοντας παράλληλα μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων οι οποίες είναι απαραίτητες για την ορθή λειτουργία των φραγμάτων και των ταμιευτήρων. Προηγήθηκε βέβαια η σχετική μελέτη όπου η ευρωπαϊκή νομοθεσία έθετε τους όρους έως την τελική έγκριση του έργου.

Τώρα λοιπόν που η λεγόμενη κλιματική αλλαγή κάνει την εμφάνισή της και απειλεί όχι μόνο τη νότια αλλά και τη βόρεια Ευρώπη, με δραματικές επιπτώσεις ακόμα και στην επιβίωση και την καθημερινότητα ανακαλύφθηκε ότι η αφαίρεση των φραγμάτων είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους προσφοράς στους ανθρώπους και στη φύση. Τα φράγματα , που αναφέρονται ως εμπόδια στην ελεύθερη ροή των ποταμών, ανεξάρτητα από τα οφέλη στην άρδευση και στην ενέργεια , έχουν σύμφωνα με τη άποψη ειδικών, εξαιρετικά αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία των ψαριών σε άλλα άγρια ζώα αλλά και στους ανθρώπους και υποβαθμίζουν τα οικοσυστήματα των ποταμών ,αφού αλλοιώνουν , σύμφωνα με τις οικολογικές οργανώσεις, την κατανομή των ιζημάτων, συγκεντρώνουν ρύπους και δημιουργούν φυσικές πλημμύρες. Ακόμη πολλά από αυτά είναι παλαιά και απαρχαιωμένα. 

Όμως αυτοί που ξέρουν από κατασκευές και επενδύσεις γνωρίζουν πολύ καλά ότι η ορθή λειτουργία κάθε έργου απαιτεί και συνεχείς βελτιώσεις και παρεμβάσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της επένδυσης και η αναγκαία συνέχιση τέτοιου είδους παρεμβάσεων εξασφαλίζει την τελική αποτελεσματικότητα και την τελική ωφέλεια με βάση τους όρους της αρχικής μελέτης και του αρχικού σχεδιασμού. Η λύση δεν είναι ότι μας δυσκολεύει το γκρεμίζουμε χωρίς εναλλακτικό σκεπτικό γιατί τότε και αυτό προστίθεται στην νέο ευρωπαϊκή αντίληψη για την παραγωγή και την λειτουργία του τομέα της διατροφής, όπως το ξερίζωμα βασικών δενδρωδών καλλιεργειών και η αντικατάστασή τους με εναλλακτικές καλλιέργειες, οι επιδοτούμενες αποσύρσεις προϊόντων, η επιδοτούμενη αγρανάπαυση και η εναλλακτική χρήση της καλλιεργούμενης γης. Και τέλος ατονούν επικίνδυνα οι προσπάθειες για αυτάρκεια και παραγωγικότητα καθιστώντας τη σκέψη για το αντίθετο αναχρονιστική.

Τελικά γεννιέται δικαίως το ερώτημα ποιος εισηγείται και ποιος αποφασίζει; Η λήψη αποφάσεων, σε όλους τους τομείς, από μη ειδικούς είναι επικίνδυνη. Συμφωνούμε πάντως πως αν οι προτεραιότητες είναι ο αλόγιστος εξοπλισμός των ευρωπαϊκών χωρών, για να αποκτήσουν κάτι το οποίο θα χρησιμοποιηθεί από τους ίδιους για τους ίδιους, τότε σίγουρα τα λεφτά δεν θα φτάσουν για να επενδύσουμε στη λογική. Αρκεί να σκεφτούμε ότι μόνο για την Κορινθία 50 000 000 ευρώ τα οποία προορίζονται για φράγματα και αρδευτικές παρεμβάσεις μπορεί να χαθούν και να μην εγκριθούν ποτέ, αναλογικά σε όλη την Ευρώπη αναλογιστείτε το μέγεθος.