Παναγιώτης Καραχάλιος : Η τουριστική πραγματικότητα μιας πόλης είναι δείκτης κοινωνικής ανόδου
Ο τουρισμός σήμερα αποτελεί μια οικονομική δραστηριότητα, η οποία, όταν αναπτύσσεται σωστά, μπορεί να αποφέρει σημαντικά ωφελήματα στις τοπικές οικονομίες αφού προκαλεί αξιόλογες οικονομικές εισροές ,δημιουργεί ευκαιρίες απασχόλησης, αυξάνει ή συμπληρώνει τα εισοδήματα του τοπικού πληθυσμού κλπ.
Συγχρόνως όμως ο τουρισμός εξαρτάται από τις υποδομές, τη φορολογική πολιτική, το δίκτυο πωλήσεων του προϊόντος, τις ακτοπλοϊκές, οδικές και αεροπορικές μεταφορές, την ποιότητα του περιβάλλοντος, τη συμπεριφορά των κατοίκων και την αντίληψη που έχουν για την ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών και τον πολιτισμό.
Είναι κοινά παραδεκτό ότι,με βάση τις διαμορφούμενες συνθήκες στον παγκόσμιο χάρτη, η τουριστική αγορά αλλάζει.Οι σύγχρονοι τουρίστες γίνονται ολοένα και περισσότερο «ατομιστές» κάτι το οποίο οδηγεί στην ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, όπως είναι πολιτιστικός τουρισμός.
Μια από τις κυρίαρχες αντιλήψεις, που εδραιώθηκαν μέσα από μελέτες για την σχέση πολιτισμού και τουρισμού, είναι ότι ο «πολιτιστικός τουρισμός»,οφείλει να σχεδιάζεται έτσι ώστε να θεωρηθεί ως ο ειδικός τρόπος με τον οποίο μία κοινότητα να μπορεί να κατανοήσει τον κόσμο και τον τρόπο που η ίδια αυτοπροσδιορίζεται σε σχέση με τις άλλες και να επικοινωνήσει μαζί τους.
Επιπρόσθετα ο πολιτιστικός τουρισμός ,στο πλαίσιο του μετα-αποικιοκρατικού Λόγου ,δίνοντας έμφαση στην απώλεια των ιθαγενών πολιτισμών ,μπορεί να αποτελέσει έναν δυνατό μηχανισμό κατανόησης άλλων τόπων, ανθρώπων και παρελθόντων.
Προϋπόθεση για τον πολιτιστικό τουρισμό είναι η αξιοποίηση των «πολιτιστικών πόρων», που περιλαμβάνουν το ανθρώπινο και το φυσικό κεφάλαιο καθώς και το σύνολο των πολιτισμικών αποθεμάτων. Οι «πολιτιστικοί πόροι» αποτελούν σήμερα ένα αντικείμενο ιδιαίτερης προσοχής για το τουριστικό προϊόν της κάθε περιοχής,καθότι κρύβουν νέες δυνατότητες για καινοτόμες ιδέες , νέες στρατηγικές μάρκετινγκ και φέρνουν αρκετές επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα για αξιοποίηση και συνεκμετάλλευση βασικών υποδομών της περιοχής.
Να υπογραμμίσουμε ότι ο πλούτος και η διαφοροποίηση των πολιτισμικών θελγήτρων προσφέρουν ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην προσέλκυση δυνητικών επισκεπτών,μέσω της διοργάνωσης μικρών ή και μεγάλης κλίμακας εκδηλώσεων (π.χ. φεστιβάλ μουσικής, γαστρονομίας, αθλητικών εκδηλώσεων) .
Ως θέλγητρα, άμεσα συνδεδεμένα με τους «πολιτιστικούς πόρους», θεωρούνται η ανάδειξη του ελληνικού αγροτικού τοπίου ως πολιτισμικού αγαθού, που μαζί με τις τοπικές διατροφικές συνήθειες και παραδόσεις (παραδοσιακά πανηγύρια & γιορτές) συγκροτούν ένα δίκτυο υλικών και άυλων πολιτισμικών εκφάνσεων και μια παραγωγική ταυτότητα, βαθιά ριζωμένη στον χρόνο.
Με αυτή την έννοια, είναι σημαντική η παροχή πολιτιστικών υπηρεσιών, που να ανταποκρίνονται στην πιο εξειδικευμένη και πολυειδή δημόσια ζήτηση,ενώ βασική παράμετρο πρέπει να αποτελεί και η αποδοχή και υλοποίηση πολιτικών βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ισορροπία των τουριστικών ωφελειών με την πολιτιστική, περιβαλλοντική και κοινωνική ποιότητα.
* Ο Παναγιώτης Καραχάλιος σπούδασε στο Λονδίνο πληροφορική και φυσικές επιστήμες και διετέλεσε Διευθυντικό στέλεχος σε πολυεθνικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας.Σήμερα είναι πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Σικυωνίων και συμμετέχει στο Μητρώο Στελεχών της Νέας Δημοκρατίας