Διεθνής κατακραυγή για τη «φιέστα» Ερντογάν
Έντονες αντιδράσεις προκαλεί η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και η φιέστα που έστησε στο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ένα σόου προσωποκεντρικό, αφού από τη στιγμή που έφτασε στον ναό οι κάμερες δεν έφυγαν από πάνω του και με άψογη σκηνοθεσία.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Απογοήτευση από την απόφαση Ερντογάν
Απογοήτευση εκφράζει το αμερικανικό υπουργείο των Εξωτερικών για την απόφαση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Όμως, ούτε σε αυτή τη νέα δήλωση απαιτείται από τον πρόεδρο της Τουρκίας να επαναφέρει το προηγούμενο καθεστώς της Αγίας Σοφίας.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε σε ερώτηση του Open TV και της ιστοσελίδας hellasjournal.com, που αφορούσε τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας, σε τέμενος. Η αμερικανική κυβέρνηση καλεί την Τουρκία να διατηρήσει την κληρονομιά αυτού του -όπως αναφέρει- αξιοθαύμαστου κτιρίου και την αξεπέραστη ικανότητά της – τόσο σπάνια στον σύγχρονο κόσμο – να εξυπηρετεί την ανθρωπότητα ως μια πολύ απαραίτητη γέφυρα μεταξύ εκείνων των διαφορετικών θρησκευτικών παραδόσεων και πολιτισμών.
Η νέα δήλωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρει τα εξής:
Όπως είπαμε προηγουμένως, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απογοητευμένες από την απόφαση της κυβέρνησης της Τουρκίας να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί.
Η Αγία Σοφία αποτελεί μαρτυρία όχι μόνο της θρησκευτικής έκφρασης, αλλά και της καλλιτεχνικής και τεχνικής ιδιοφυΐας. Σημειώνουμε ότι η κυβέρνηση της Τουρκίας δεσμεύτηκε να διατηρήσει και να προβάλλει την ιστορική θρησκευτική εικονογραφία της Αγίας Σοφίας και να διασφαλίσει την προσβασιμότητα χωρίς εμπόδια σε όλους τους επισκέπτες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καλούν την κυβέρνηση της Τουρκίας να διατηρήσει την κληρονομιά αυτού του αξιοθαύμαστου κτηρίου και την αξεπέραστη ικανότητά της – τόσο σπάνια στον σύγχρονο κόσμο – να εξυπηρετεί την ανθρωπότητα ως μια πολύ απαραίτητη γέφυρα μεταξύ εκείνων των διαφορετικών θρησκευτικών παραδόσεων και πολιτισμών.
Καταδικαστικά μηνύματα από Ελλάδα και Κύπρο
«H μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί προσβάλλει βάναυσα όχι μόνο τους Ορθοδόξους και όλους τους Χριστιανούς, αλλά συνολικά την πολιτισμένη ανθρωπότητα», τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κ. Σακελλαροπούλου, σε ομιλία της στη δεξίωση για την 46η Επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας.
Την ίδια ώρα το δικό του μήνυμα στην Τουρκία έστειλε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. «Τα όσα συμβαίνουν στην Κωνσταντινούπολη σήμερα, με τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, δεν είναι εκδήλωση ισχύος αλλά απόδειξη αδυναμίας», ανέφερε σε δήλωσή του, υπογραμμίζοντας ότι όσα πράττει η «ταραχοποιός» Τουρκία δεν έχουν τη δύναμη να σκιάσουν την ακτινοβολία ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς, απαιτούν ωστόσο καταδίκη οικουμενική.
Με τη σειρά του, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών έστειλε ένα σκληρό μήνυμα στην Άγκυρα με ανακοίνωσή του. «H αλλοίωση του χαρακτήρα σημαντικών πολιτιστικών μνημείων αποτελεί αδιαμφισβήτητο πλήγμα στην πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας», ανέφερε το ΥΠΕΞ στην ανακοίνωση, συμπληρώνοντας πως «η χρήση μνημείων με ανάλογη ακτινοβολία και συμβολισμό πρέπει να αίρεται πάνω και πέρα από τυχόν σκοπιμότητες και να λειτουργεί ενωτικά και συμφιλιωτικά για την παγκόσμια κοινότητα».
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί συνιστά ευθεία προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και στους διεθνείς θεσμούς που την εκπροσωπούν». «Προσβάλλει την ιστορική μνήμη, υπονομεύει τις ευρωπαϊκές αξίες και ασεβεί επί του θρησκευτικού αισθήματος των Χριστιανών, Ορθοδόξων και μη σε ολόκληρο τον κόσμο», υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
Χάικο Μαας: Δεν μπορούμε να κάνουμε λογικό διάλογο με την Τουρκία
Η απόφαση της Άγκυρας για την Αγία Σοφία δεν βοηθά να διεξαχθεί ένας λογικός διάλογος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και προεδρεύων του Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. κατά το τρέχον εξάμηνο Χάικο Μάας και τόνισε μεταξύ άλλων ότι πρέπει να επιλυθούν και τα ζητήματα με τις γεωτρήσεις της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου και της Κρήτης.
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν αποτελεί συνεισφορά στην συνεννόηση μεταξύ των λαών. Είναι μια απόφαση που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, καθώς η σημασία του μοναδικού αυτού κτιρίου, με το καθεστώς μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, εκτείνεται πολύ πέρα από την Τουρκία», τονίζει ο κ. Μάας σε συνέντευξή του η οποία θα δημοσιευθεί αύριο στις εφημερίδες «Rheinische Post» και «General-Anzeiger» και επισημαίνει για μια ακόμη φορά ότι είναι απαραίτητος ένας λογικός διάλογος μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. «Η απόφαση της ‘Αγκυρας για την Αγία Σοφία δεν βοηθάει ιδιαίτερα σ’ αυτό. Ήδη και χωρίς αυτή την επιπρόσθετη διένεξη, ένας εμπροσθοβαρής διάλογος μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας εμποδίζεται», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μάας δηλώνει ακόμη ότι πρέπει να επιλυθούν και άλλα σημεία διένεξης, όπως οι γεωτρήσεις της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου και της Κρήτης, ενώ, σε ό,τι αφορά στο μελλοντικό στάτους της Αγίας Σοφίας, σημειώνει ότι η UNESCO θα αποφασίσει ποια επίδραση θα έχουν τα μέτρα της Τουρκίας στο καθεστώς της ως μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. «Αλλά εύχομαι τα πράγματα να εξελιχθούν το προσεχές διάστημα κατά τρόπο ώστε να μην απειληθεί ακόμη και το καθεστώς της Αγίας Σοφίας», λέει ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών.
Παράλληλα, ο γερμανικός Τύπος αποδίδει αυτή την απόφαση του Ερντογάν στην κακή οικονομική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του και στην ανάγκη του να αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων πολιτών από τα πραγματικά προβλήματα της χώρας. «Ο Ερντογάν χάνει συνεχώς υποστήριξη λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης, δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τη νίκη του στις εκλογές. Με τα ταχυδακτυλουργικά του σε ένα από τα πιο διάσημα κτίσματα στον κόσμο αποσπά την προσοχή των Τούρκων, προβάλλει την εικόνα της χώρας του ως μιας νέας ισλαμικής υπερδύναμης και ταυτόχρονα τους δημιουργεί αίσθημα ανάτασης σε σχέση με την ισλαμική ταυτότητα», σημειώνει ο συντάκτης της εφημερίδας «Süddeutsche Zeitung», Tomas Avenarius, σημειώνοντας: «Σε τελική ανάλυση, το εκλογικό σώμα δεν επιλέγει την κυβέρνηση που βαυκαλίζεται για το εθνικό ανάστημα, αλλά εκείνη που γεμίζει το πιάτο».
Για «εκνευριστική παράσταση» κάνει λόγο το περιοδικό «Der Spiegel», υποστηρίζοντας ότι o Τούρκος πρόεδρος τιμά τη φήμη του ως «έμπειρου λαϊκιστή», ο οποίος με κάθε είδους «μαγικά» επιχειρεί να αντιμετωπίσει την πτώση της δημοφιλίας του. «Για πολλούς άλλους Τούρκους όμως, ειδικώς της κοσμικής Τουρκίας, το σόου του Ερντογάν μάλλον δεν λέει τίποτα. Αυτοί διερωτώνται περισσότερο γιατί δεν αξιοποιεί τον χρόνο του για να ασχοληθεί με την κρίση του κορωνοϊού ή την παραπαίουσα τουρκική οικονομία», σημειώνεται.
«Αντί θριάμβου, η μετατροπή της Αγίας Σοφίας γίνεται σύμβολο της αδυναμίας του Ερντογάν. Θυμίζει την αποτυχημένη του προσπάθεια να εκβιάσει την περασμένη άνοιξη την ΕΕ με ένα τεχνητό προσφυγικό κύμα», γράφει η «Berliner Zeitung». «Ο Ερντογάν, που παλαιότερα θεωρούνταν πραγματιστής, συμπεριφέρεται πλέον σαν στριμωγμένη τίγρη: είναι απρόβλεπτος και επικίνδυνος. Η ΕΕ πρέπει να προσαρμοστεί. Θα πρέπει να του δείξει τα όριά του. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας είναι μια προειδοποίηση, την οποία η Ευρώπη πρέπει να ακούσει», προσθέτει χαρακτηριστικά η εφημερίδα.