Του Σωτήρη ΣΑΛΗ  (προέδρου της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδος –  ΕΦΕ )

Απόσπασμα από συνέντευξή μου στο περιοδικό Γεωργία – Κτηνοστροφία

( Τεύχος 8 – 2020 )

Το πολλαπλασιαστικό υλικό της αμπέλου έχει αποτελέσει στις ανεπτυγμένες χώρες αντικείμενο πολύ σοβαρού προβληματισμού. Τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στο νέο κόσμο ( ΗΠΑ, Αυστραλία, Αφρική ) στήριξαν την οικονομία και την γενικότερη ανάπτυξη του αμπελοοινικού τομέα σε ισχυρά θεμέλια. Και αυτά δεν ήταν άλλα από ένα ισχυρό και αξιόπιστο πολλαπλασιαστικό υλικό αμπέλου. 

Η κλωνική επιλογή αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα την ραχοκοκαλιά του πολλαπλασιαστικού υλικού της αμπέλου. Είναι η πλέον κατάλληλη μέθοδος για τη βελτίωση της αμπελουργίας και την ποιοτική αναβάθμιση των προϊόντων της. Η αναγκαιότητα της κλωνικής επιλογής προκύπτει από τα σημαντικά πλεονεκτήματά της.

1 . Αύξηση  της παραγωγικότητας των πρέμνων μιας ποικιλίας, η οποία οφείλεται κυρίως στην εξυγίανση του φυτικού υλικού της ποικιλίας από τις βασικότερες και επιβλαβέστερες ιώσεις της αμπέλου.

2 . Αύξηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών από 10 έως και 70% μιας ποικιλίας όπως είναι το αρωματικό προφίλ και στοιχεία που σχετίζονται με το χρώμα μιας ποικιλίας π.χ. ανθοκύανες κ. α.

3 . Αξιοποίηση του μέγιστου γενετικού δυναμικού μιας ποικιλίας.

4 . Διατήρηση της γενετικής παραλλακτικότητας της ποικιλίας στην διάρκεια του χρόνου μέσω των συλλογών διατήρησης των κλώνων.

5 . Εξειδικευμένη αγοραστική δυνατότητα από τον αμπελουργό.

Η κλωνική επιλογή εφαρμόζεται σήμερα σε όλες τις ανεπτυγμένες αμπελουργικά χώρες. Τα αποτελέσματά της είναι αξιοσημείωτα σε χώρες που πρωτοστάτησαν όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Γαλλία. Εδώ λοιπόν και 50 χρόνια σε αυτές τις χώρες υπάρχουν τα πρωτόκολλα της κλωνικής επιλογής, μέσα από τα οποία προβλέπεται και η ακριβής διαδικασία με την οποία μπορεί να εφαρμοστεί η μέθοδος. Βέβαια από χώρα σε χώρα υπάρχουν μικρές διαφορές στα πρωτόκολλα της κλωνικής επιλογής, οι οποίες οφείλονται στο διαφορετικό ανάγλυφο, το διαφορετικό ποικιλιακό δυναμικό και την γενικότερη μορφή της αμπελουργίας. Ο στόχος όμως και τα αποτελέσματα της εν λόγω μεθόδου παραμένουν ίδια. Το πρωτόκολλο της κλωνικής επιλογής πρέπει να διασφαλίζει στον αμπελουργό όλα τα πλεονεκτήματά της, να προσαρμόζεται στην αμπελουργία της κάθε χώρας και να μην είναι πολύπλοκο, δυσλειτουργικό και άσκοπα χρονοβόρο. 

Ήρθε λοιπόν το πλήρωμα του χρόνου, ύστερα από 40 χρόνια προσμονής να δημιουργηθεί και στη χώρα μας ένα σοβαρό, αξιόπιστο και λειτουργικό πρωτόκολλο κλωνικής επιλογής. 

Το ΥΠΑΑΤ με την πρόσφατη απόφασή του, τροποποιεί την ΥΑ του 2016 για την κλωνική επιλογή στο αμπέλι η οποία τελικά είχε προβλήματα και δεν μπορούσε να εφαρμοστεί και δίνει το έναυσμα για να αρχίσει η δουλειά στο αμπέλι και να παρουσιάσει ο κάθε φορέας τι έργο έχει κάνει έως σήμερα ή τι προτίθεται να κάνει.

Σε κάθε περίπτωση σύσσωμος ο αμπελοοινικός κλάδος είναι κερδισμένος, δηλαδή οι αμπελουργοί, ο καθένας για το δικό του λόγο.

Τα φυτώρια της ΕΦΕ χαιρετίζουν την εν λόγω απόφαση, η οποία ήταν και ένα πάγιο αίτημα της ΕΦΕ, γιατί όλα τα φυτώρια της Ένωσής μας παράγουν ή στοχεύουν να παράξουν πιστοποιημένο υλικό. Ο στόχος της δημιουργίας πιστοποιημένου υλικού σε όλες τις ποικιλίες και σε όλα τα φυτά είναι και η αφορμή αλλά και μία από τις βασικές αιτίες για την δημιουργία της ΕΦΕ.