Από την επίσημη κατάργηση της δουλείας στις ΗΠΑ ως την πλήρη εφαρμογή του νόμου πέρασαν κυριολεκτικά εκατό χρόνια. Στην εποχή του Μεγάλου Εγκλεισμού, όπως αργά ή γρήγορα θα βαφτιστεί η χειραγώγηση των μαζών χάριν κορονοϊού, η επαναφορά της δουλείας, χωρίς καμία ερμηνευτική ελάφρυνση του όρου, θα χρειαστεί το πολύ δυο – τρεις δεκαετίες, από τις οποίες ήδη διανύουμε την τρίτη. Οι κάτοχοι των εξελιγμένων μέσων παραγωγής, της ψηφιακής εποχής και της τεχνητής νοημοσύνης, ακόμα κι αν δεν εμφανιζόταν η πανδημία, θα εφεύρισκαν μία μορφή αιτιολογημένης, λογικοφανούς και ευκολοχώνευτης αφορμής να εφαρμόσουν τα καλά σχεδιασμένα προγράμματά τους. Αυτά έχουν στόχο, όπως ανέκαθεν, τη μετατροπή της εργασίας σε καθήκον δούλων, και τον έλεγχο, την κατανομή, τη μετακίνηση και τη χρησιμοποίηση τεράστιων μαζών εργαζομένων προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους, χωρίς αντίσταση και αντιρρήσεις.

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ιστορική γνώση και επιστημονική κατάρτιση για να δει κανείς τις ομοιότητες, για παράδειγμα, μεταξύ της μεταφοράς σκλάβων αιχμαλώτων από την Αφρική στις βαμβακοφυτείες του αμερικάνικου νότου, και της μαζικής μεταφοράς ογδόντα χιλιάδων εργατών γης, πρόχειρα νόμιμων μεταναστών στη Γερμανία για τη συγκομιδή των αγροτικών προϊόντων, σε καθεστώς προστατευτικής φυλάκισης λόγω κορονοϊού. Η βία στην πρώτη περίπτωση και ο εξαναγκασμός λόγω πείνας, ανεργίας και φτώχειας στη δεύτερη διαφέρουν τόσο όσο τα αμερικάνικα κι ευρωπαϊκά συμφέροντα, όταν δήθεν «συγκρούονται» στους κόλπους της διαβόητης ευρωατλαντικής συμμαχίας που λέγεται ΝΑΤΟ. Οπως ελάχιστα διαφέρουν οι ψεύτικες αμπελοσοφικές ανατριχίλες περί τρομοκρατών, όταν οι πρόσφυγες και μετανάστες αντιμετωπίζονται ως ανθρώπινες βόμβες και όπλα, ακριβώς σαν τους ζωσμένους εκρηκτικά βομβιστές στον ευρωατλαντισμό των τρομοκρατημένων μικροαστών.

Έτσι, η μορφή της σύγχρονης δουλείας κατασκευάζει ταχύρυθμα, σε επίπεδο ΚΕΚ Βρούτση, εκείνους τους «λευκούς» επιστάτες, χειριστές και διαχειριστές των «μαύρων» άρρωστων ή πεινασμένων άνεργων χτυπημένων από τον κορονοϊό. Η κόρη του Τσάπο, του διαδόχου του Εσκομπάρ στην αυτοκρατορία των ναρκωτικών, ανεβασμένη σε καρότσα πολυτελούς φορτηγού, μοιράζει τρόφιμα, γλυκά και υγειονομικό υλικό στους φτωχούς Μεξικάνους. Και στο Κρανίδι ελέγχονται τάχιστα ακόμα οι πελάτες δυστυχισμένων γυναικών προσφύγων, που εκπορνεύονταν για μια φρατζόλα ψωμί στα χωράφια, όπου δεν έφταναν τα υπέροχα προστατευτικά μάτια κάμερες των drones του κάθε Χαρδαλιά.

Στο Λουξεμβούργο, τον παράδεισο των ευρωαποίκων off shore, έκαναν τεστ και οι σαράντα χιλιάδες κάτοικοι του δουκάτου, αλλά όχι οι τετρακόσιες χιλιάδες εργαζόμενοι δούλοι που μπαινοβγαίνουν εκεί, υπηρετώντας τους τσεκαρισμένα υγιείς. Το υποκείμενο νόσημα της αστικής δημοκρατίας, σε όλες της τις παραλλαγές, είναι η έλλειψή της. Κάθε αφεντικό μπορεί να φτιάξει όσες εταιρείες θέλει και να μετακινεί μια μάζα εργαζομένων χωρίς δικαιώματα, με φυτεμένα τα νοσήματα της ανασφάλειας, του φόβου, της απελπισίας και της κατάθλιψης από τη μια στην άλλη, με τον ίδιο τρόπο που οι δουλέμποροι περασμένων αιώνων κουβαλούσαν την πραμάτεια τους, ανθρώπους-res (αντικείμενα δούλους), από παζάρι σε παζάρι. Η διαφορά συνίσταται στο ότι οι πρώτοι θα ελέγχουν αίμα, ούρα και DNA, ενώ οι δεύτεροι κοίταζαν δόντια, μούσκουλα και δέρμα.

Χωρίς περιττά λόγια, ο κάθε λογής ιός, η κάθε μορφής πανδημία ήρθε και φύτρωσε και θέριεψε στο κατάλληλα οργωμένο, λιπασμένο και τιγκαρισμένο στην καπιταλιστική κοπριά εύφορο έδαφος, όπου το κεφάλαιο μπορεί να κινείται πανελεύθερα όπου Γης, και οι μάζες των δούλων να απολαμβάνουν τις ελευθερίες να αυτοφυλακίζονται για να μην πεθάνουν.

Σ’ αυτές τις συνθήκες η νοηματοδοσία της φετινής Πρωτομαγιάς του Μεγάλου Εγκλεισμού μπορεί να είναι δεδομένη ως περιεχόμενο, εξεγερτική κι επαναστατική από τη φύση της, αλλά θα χρειαστεί πολλή δουλειά και πολλή φαντασία, πολύ ρίσκο και βαρύ τίμημα ενδεχομένως για να εορταστεί ως απάντηση στη δουλεία του εικοστού πρώτου αιώνα, πριν, κατά τον ποιητή, κλειστούμε ανεπαισθήτως έξω απ’ τα τείχη…

*Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη» του Σαββατοκύριακου, 25–26 Απρίλη 2020