Το πρόσφατο περιστατικό με τον Οσμάν Κουλιμπαλί, ποδοσφαιριστή γνωστό στην Ελλάδα από το πέρασμά του σε Πλατανιά και Παναθηναϊκό, να καταρρέει κατά τη διάρκεια αγώνα για το πρωτάθλημα του Κατάρ, προκάλεσε νέο σοκ στο χώρο του διεθνούς ποδοσφαίρου. Ο 32χρονος παίκτης από το Μάλι έπεσε αναίσθητος στο 42′ του αγώνα της ομάδας του, Αλ Γουάκρα, κόντρα στην Αλ Ραγιά, λόγω προβλήματος στην καρδιά όπως αποδείχθηκε αργότερα. Χάρη στην έγκαιρη κινητοποίηση των γιατρών για τις πρώτες βοήθειες και την ανάνηψη που επιχείρησαν, ο παίκτης συνήλθε και διακομίστηκε στο νοσοκομείο, όπου συνεχίζει την αποθεραπεία του σε σταθερή κατάσταση, ενώ συνεχίζει να υποβάλλεται σε εξετάσεις.

Τα όσα συνέβησαν ξύπνησαν άσχημες μνήμες από το περσινό καλοκαίρι, όταν ο Δανός Κρίστιαν Ερικσεν κατέρρευσε κατά τη διάρκεια αγώνα της Εθνικής ομάδας της χώρας του στο τελευταίο Euro. Οπως και τότε, έτσι και τώρα με την περίπτωση του Κουλιμπαλί – που φυσικά δεν ήταν η μόνη στο διάστημα που μεσολάβησε – και πέρα από τις εκάστοτε υποκειμενικές/παθολογικές παραμέτρους, επανήλθε στο προσκήνιο η συζήτηση σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία των παικτών από το εντατικό αγωνιστικό πρόγραμμα, κατάσταση που ενισχύεται και από τις συνέπειες των συνθηκών που διαμορφώθηκαν λόγω πανδημίας, όπως φαίνεται τον τελευταίο μήνα στον ευρωπαϊκό αθλητισμό.

Το ζήτημα των πολλών αγωνιστικών υποχρεώσεων άνοιξε ξανά το τελευταίο διάστημα, με τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν πριν λίγες βδομάδες από προπονητές, παίκτες και ειδικούς στην Αγγλία με αφορμή το αγωνιστικό πρόγραμμα της γιορτινής περιόδου. Συγκεκριμένα, από τις 26 Δεκέμβρη και μετά διεξήχθησαν 4 αγωνιστικές πρωταθλήματος και 2 φάσεις Κυπέλλου! Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του προπονητή της Μάντσεστερ Σίτι, Πεπ Γκουαρντιόλα, ο οποίος κάλεσε παίκτες και προπονητές να κατέβουν σε απεργία προκειμένου να διεκδικήσουν αλλαγές στο αγωνιστικό πρόγραμμα. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι παρεμβάσεις άλλων σημαντικών ανθρώπων του αγγλικού ποδοσφαίρου, όπως ο προπονητής της Λίβερπουλ Γιούργκεν Κλοπ και ο αρχηγός της ομάδας Τζόρνταν Χέντερσον, ο προπονητής της Τσέλσι Τόμας Τούχελ κ.ά. Και η αγγλική περίπτωση δεν ήταν η μοναδική, καθώς αντιδράσεις ενάντια στους πολλούς και συνεχόμενους αγώνες έχουν ξεσπάσει και σε άλλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.

Την ίδια στιγμή, διαμαρτυρίες ανθρώπων του αθλητισμού έχει προκαλέσει και η επιλογή μιας σειράς ισχυρών – και, βέβαια, ιδιαίτερα εμπορικών – ευρωπαϊκών αθλητικών διοργανώσεων ποδοσφαίρου και μπάσκετ να μην αναβάλουν τις αγωνιστικές υποχρεώσεις παρά τη νέα έξαρση της πανδημίας. Χαρακτηριστική ήταν η στάση της πρώτης τη τάξει ευρωπαϊκής διοργάνωσης μπάσκετ, της Euroleague, που την προηγούμενη βδομάδα και ενώ ο κορονοϊός είχε χτυπήσει τις περισσότερες ομάδες της διοργάνωσης, στο πλαίσιο της 19ης αγωνιστικής επέμενε στη διεξαγωγή ενός και μοναδικού αγώνα, μεταξύ Αρμάνι Μιλάνο και Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, πριν υποχρεωθεί τελικά να τον αναβάλει και αυτόν, λόγω των κρουσμάτων στη ρωσική ομάδα.

Ακόμα χειρότερη μοιάζει η περίπτωση των ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων, όπου το τελευταίο διάστημα επίσης σημειώνεται καταιγισμός αναβολών αγώνων λόγω κρουσμάτων και μεταθέσεών τους σε μελλοντικές ημερομηνίες. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, βάσει των όσων έχουν ανακοινωθεί, για τις επόμενες 6 βδομάδες, μέχρι τα μέσα Φλεβάρη, οι ομάδες κυρίως των πρώτων κατηγοριών αναμένεται να δίνουν έναν αγώνα κάθε τρεις μέρες, συμπεριλαμβανομένων και των προγραμματισμένων υποχρεώσεων. Για κάποιες εξ αυτών μάλιστα, πριν αρχίσουν ξανά, πέραν των εγχώριων υποχρεώσεων, και οι αντίστοιχες για τις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις.

Το πού έχουν φτάσει τα πράγματα όσον αφορά το αγωνιστικό πρόγραμμα, μάλιστα στις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τον καιρό της πανδημίας (αθλητικό lockdown, αναβολές), αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στοιχεία έρευνας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παικτών (FifPro) που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Οκτώβρη. Σύμφωνα με αυτά, από τον Σεπτέμβρη του 2020 έως τον Αύγουστο του 2021, δηλαδή μέσα σε έναν χρόνο, πολλοί παίκτες χρειάστηκε να αγωνιστούν σε πάνω από 75 επίσημα παιχνίδια. Κάτι που μεταφράζεται σε έναν αγώνα κάθε πέντε μέρες, προκειμένου να καλυφθεί και το χαμένο έδαφος από το παγκόσμιο lockdown στην πρώτη έξαρση της πανδημίας (Μάρτης – Ιούνης 2020). Φέτος μάλιστα αυτό φαίνεται να αλλάζει προς το χειρότερο (1 αγώνας κάθε 3 μέρες), με τις υποχρεώσεις να είναι σε εξέλιξη αλλά την κατάσταση με την πανδημία να μη βελτιώνεται.

Ολα αυτά αποτελούν μία ακόμα πτυχή των γενικότερων πρακτικών για το κυνήγι των περισσότερων κερδών που προσφέρει το οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού. Και η περαιτέρω εντατικοποίηση του αγωνιστικού προγράμματος όχι μόνο φαντάζει ως ο δρόμος για να έρθουν αυτά, αλλά σε πολλές περιπτώσεις και ως η λύση για τους αδυσώπητους επιχειρηματικούς ανταγωνισμούς στον χώρο. Από την αθρόα είσοδο των στοιχηματικών εταιρειών στον χώρο την τελευταία δεκαετία, που εκτιμάται ως σημαντικός παράγοντας στην κατακόρυφη αύξηση των αγωνιστικών υποχρεώσεων, μέχρι τους ανταγωνισμούς για το μεγαλύτερο κομμάτι της «πίτας» των κερδών μέσω νέων αθλητικών «προϊόντων», το …γαϊτανάκι γυρίζει συνεχώς, χωρίς σταματημό…

Ενδεικτικό είναι ότι βρίσκονται σε εξέλιξη νέοι ανταγωνισμοί όσων κρατούν τα «ηνία» στον χώρο, για τα πρωτεία στα κέρδη (π.χ. σχέδια της FIFA για το Μουντιάλ, νέες διοργανώσεις, αναβάθμιση των ήδη υφιστάμενων κ.λπ.). Ειδικά σε ό,τι αφορά την πανδημία, είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τις γνώμες των ειδικών για τις συνέπειες της νόσησης και το διάστημα πλήρους αποθεραπείας, μια σειρά Λίγκες το τελευταία διάστημα αναθεωρούν τα ιατρικά πρωτόκολλα, μειώνοντας τον χρόνο καραντίνας για όσους αθλητές νόσησαν, προκειμένου να διεξαχθούν οι αγώνες.

Την ίδια ώρα, μέσα σε αυτόν τον αδυσώπητο επιχειρηματικό πόλεμο παγκοσμίως για τα κέρδη, τα όσα συμβαίνουν με τους παίκτες, με σοβαρούς τραυματισμούς, ακόμα και με μοιραία περιστατικά, είναι εμφανές ότι δεν θεωρούνται κάτι περισσότερο από «παράπλευρες απώλειες» για τους μεγαλομετόχους των ομάδων, τους διοργανωτές και τις πολυεθνικές του χώρου, παρά τα κροκοδείλια δάκρυά τους.