Για τρίτη φορά μέσα σε λιγότερο απο τρία χρόνια αναδιατυπώνεται το άρθρο 290Α του Ποινικού Κώδικα για την Επικίνδυνη Οδήγηση με επουσιώδεις τροποποιήσεις.
Όμως η ουσία είναι ότι:
– Η υπερβολική ταχύτητα παραμένει αθώα…
– Η εγκατάλειψη θύματος τροχαίου παραμένει πλημμέλημα….
– Η οδήγηση υπο την επίδραση αλκοόλ ή ουσιών μπορεί και να είναι ασφαλής….

Νέα τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα & Τροχαία Εγκλήματα: Αμφιλεγόμενες διατάξεις και ουσιαστικές παραλείψεις προς όφελος των δραστών τροχαίων εγκλημάτων.
Αθώα η Ταχύτητα – Πλημμέλημα η Εγκατάλειψη – Ίσως και να μπορεί να οδηγήσει ασφαλώς ο μεθυσμένος (και όχι μόνο…)

Το υπουργείο Δικαιοσύνης έθεσε σε δημόσια διαβούλευση μια σειρά τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα, στις οποίες περιλαμβάνονται και κάποιες επουσιώδεις αλλαγές στα άρθρα 290 – Επικίνδυνες παρεμβάσεις στην Συγκοινωνία και 290Α – Επικίνδυνη Οδήγηση. Μπορείτε να δείτε το σύνολο των επιχειρούμενων αλλαγών, αυτές που αφορούν παραβάσεις στην Κυκλοφορία και τα σχόλια που γίνονται από ενδιαφερόμενους φορείς ή άτομα http://www.opengov.gr/ministryofjustice/?p=15353 

Παραθέτουμε το άρθρο290Α με θέμα την επικίνδυνη οδήγηση όπως το προτείνει το υπουργείο και τις αλλαγές που προτείνονται από τον SOS Τροχαία Εγκλήματα που καταθέσαμε στη διαβούλευση όσον αφορά στις ανεπαρκείς και αμφιλεγόμενες ρυθμίσεις του άρθρου, που θα οδηγήσουν στην διαιώνιση της ατιμωρησίας των δραστών τροχαίων εγκλημάτων, όσον και για την ανάγκη να παύσει ΑΜΕΣΑ η προνομιακή αντιμετώπιση των οδηγών που εγκαταλείπουν τα θύματα τους.

Η πρόταση του υπουργείου Δικαιοσύνης

Άρθρο 56 Επικίνδυνη οδήγηση – Τροποποίηση άρθρου 290Α ΠΚ 

… το άρθρο 290Α διαμορφώνεται ως εξής: 

«Άρθρο 290Α Επικίνδυνη οδήγηση 

1. Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες: 

α) οδηγεί όχημα μολονότι δεν είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης, ή 

β) οδηγεί όχημα σε εθνικές ή περιφερειακές οδούς αντίστροφα στο ρεύμα της εκάστοτε κατεύθυνσης ή σε πεζοδρόμους, πεζοδρόμια ή πλατείες, ή οδηγεί όχημα που είναι τεχνικά ανασφαλές ή με ανασφαλή τρόπο φορτωμένο ή προβαίνει κατά την οδήγηση σε επικίνδυνους ελιγμούς ή μετέχει σε αυτοσχέδιους αγώνες, τιμωρείται, αν δεν προβλέπονται βαρύτερες κυρώσεις σε άλλες διατάξεις: 

αα) με φυλάκιση έως τρία έτη αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα, 

ββ) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο, 

γγ) με κάθειρξη έως δέκα έτη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε σημαντική βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις, 

δδ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη. 

1. Όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου οδηγεί επικίνδυνα από αμέλεια και από την πράξη του αυτή μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή.». 

Παρατηρήσεις του SOS Τροχαία Εγκλήματα

Αν και επαναδιατυπώνεται για 3η φορά μέσα σε λιγότερο από 3 χρόνια με επουσιώδεις αλλαγές κάθε φορά, στο άρθρο 290Α παραμένουν δύο τουλάχιστον σημεία που το κάνουν εμφανώς προβληματικό: 

α) εξαιρείται η παραβίαση των ορίων ταχύτητας από τις παραβάσεις που αντιμετωπίζονται αυστηρότερα. Αυτό ενώ είναι γνωστό ότι παγκόσμια η ταχύτητα αποτελεί το πρώτο αίτιο πρόσκλησης τροχαίων συγκρούσεων, θανάτων και τραυματισμών και ότι στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΑΣ η υπερβολική ταχύτητα αποτελεί με μεγάλη διαφορά την συχνότερη παράβαση του ΚΟΚ με τις ανάλογες συνέπειες. 

Πως είναι δυνατόν να νομοθετούμε την αυστηρότερη ποινική αντιμετώπιση για σπάνιες, επικίνδυνες παραβάσεις και να «τιμωρούμε» πολύ ηπιότερα την συχνότερη επικίνδυνη παράβαση ιδίως όταν απ αυτή προκαλείται θάνατος η βαριά σωματική βλάβη; Η παραβίαση του ορίου ταχύτητας πρέπει να προστεθεί  στις παραβάσεις που περιλαμβάνει το 290Α. 

β) η διατύπωση στην αρχή του άρθρου: «Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες:  α) οδηγεί όχημα μολονότι δεν είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης» είναι τουλάχιστον αμφιλεγόμενη και αφήνει στην κρίση του δικαστηρίου το αν ο εκάστοτε παραβάτης – χρήστης αλκοόλ ή ουσιών (ή και των δύο) ήταν σε θέση να οδηγήσει… Η πρωτότυπη αυτή θεώρηση έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με το άρθρο 42 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν.2696/23.03.1999 ΦΕΚ.57α & Ν.3542/02.03.2007/ΦΕΚ.50Α’ & Ν.4530/30.03.2018/ΦΕΚ.59Α’) που ορίζει ότι: «Ο ελεγχόμενος οδηγός θεωρείται ότι βρίσκεται υπό την επίδραση οινοπνεύματος όταν το ποσοστό αυτού στον οργανισμό είναι από 0,50 γραμμάρια ανά λίτρο αίματος (0,50 g/l) και άνω, μετρούμενο με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή από 0,25 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα και άνω, όταν η μέτρηση γίνεται στον εκπνεόμενο αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολομέτρου». Η εναπόθεση στην κρίση του δικαστηρίου αν ο παραβάτης οδηγός υπό την επήρεια αλκοόλ ή ουσιών είναι σε θέση να οδηγήσει με ασφάλεια αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία που προφανώς και θα λειτουργήσει σε πολλές περιπτώσεις υπέρ των παραβατών – δραστών τροχαίων εγκλημάτων. Το άρθρο όπως είναι διατυπωμένο συγκρούεται επίσης μετωπικά με το άρθρο 25 του Νόμου 4139/2013 –Περί Εξαρτησιογόνων ουσιών, που ορίζει: «1. Με φυλάκιση τουλάχιστον πέντε (5) μηνών και με χρηματική ποινή χιλίων (1.000) ευρώ μέχρι δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ, καθώς και με στέρηση από δύο έως πέντε έτη της άδειας οδήγησης ή του οικείου διπλώματος ή του πτυχίου ή του αποδεικτικού ναυτικής ικανότητας τιμωρείται όποιος οδηγεί ή κυβερνά οποιοδήποτε πλωτό, χερσαίο ή εναέριο μεταφορικό μέσο υπό την επίδραση ναρκωτικών. 

Αν από την πράξη αυτή προκλήθηκε απλή σωματική βλάβη επιβάλλεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους. Αν προκλήθηκε βαριά σωματική βλάβη επιβάλλεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών. 

Αν από την πράξη αυτή προκλήθηκε θάνατος επιβάλλεται ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης μέχρι δέκα ετών.»

Εκτός όμως της χρήσης αλκοόλ και των ναρκωτικών ουσιών είναι προφανές και επιστημονικά δεδομένο ότι οδηγός σε κατάσταση σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης ΔΕΝ είναι δυνατόν να οδηγεί ασφαλώς άρα και γι αυτές τις περιπτώσεις είναι απορίας άξιο τι πρόκειται να διερευνήσει το δικαστήριο.

Ζητάμε να επαναδιατυπωθεί η πρόταση ξεκάθαρα: «Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες:  α) οδηγεί όχημα υπό την επίδραση αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών ή όντας σε κατάσταση σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης» ώστε το δικαστήριο να κρίνει αντικειμενικά και όχι με διαβεβαιώσεις ότι ο κατηγορούμενος αντέχει το ποτό, τα ναρκωτικά ή ότι δεν τον επηρεάζει η κόπωση ή η αυπνία.

Τέλος αλλά όχι τελευταίο. Το άρθρο 306 του ΠΚ –Έκθεση έρχεται σε μετωπική σύγκρουση με το άρθρο 43 του Κ.Ο.Κ. για την εγκατάλειψη θύματος τροχαίου.

Για το ίδιο αδίκημα προβλέπεται διαφορετική Ποινική αντιμετώπιση σε πολίτες με διαφορετικές ιδιότητες. Οι μη οδηγοί   θα τιμωρηθούν σύμφωνα με τον ΠΚ άρθρο 306.2. «Αν η πράξη προκάλεσε στον παθόντα: α) βαριά σωματική βλάβη, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, β) θάνατο, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη.» 

Ενώ οι οδηγοί με τον ΚΟΚ – άρθρο 43.4  … Αν από τη συμπεριφορά του ο παθών περιήλθε σε κίνδυνο ζωής ή επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη αυτού, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις και με αφαίρεση της αδείας ικανότητας οδηγού για χρονικό διάστημα τριών (3) έως έξι (6) μηνών, η οποία επιβάλλεται υποχρεωτικά από το δικαστήριο.  

Είναι απίστευτο να διαιωνίζεται επι δεκαετίες η καταπάτηση της ισονομίας με τη θέσπιση ειδικής νομοθεσίας προστασίας μιας κάστας, των οδηγών που εγκαταλείπουν τα θύματα τους. Ζητάμε να ισχύσει το άρθρο 306 του ΠΚ για όλους όσους ζουν ή βρίσκονται στη χώρα και να σταματήσει να υπάρχει προνομιακή μεταχείριση των οδηγών που εγκαταλείπουν/εκθέτουν τα θύματα τους.  

Αθήνα 5/10/2021

Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα