Γράφει ο Κωστής Π. Παπαδιόχος για την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»

Με το βλέμμα στραμμένο κατά κύριο λόγο στις αντοχές του συστήματος υγείας και μόνον δευτερευόντως στον αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων θα κινηθεί το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση στο μέτωπο του κορωνοϊού, ενώ οι οικονομικές και κοινωνικές παρενέργειες των διαδοχικών lockdowns είναι πλέον δύσκολα διαχειρίσιμες. Οπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, έχει καταστεί σαφές πως οι ειδικοί στην παρούσα συγκυρία δεν διαθέτουν επαρκή προγνωστικά εργαλεία ώστε να είναι σαφές πότε θα πρέπει να αναμένεται ουσιαστική μείωση του ιικού φορτίου στην Αττική και σε μια σειρά άλλες περιφέρειες της χώρας. Τούτο, δε, αποδίδεται σε δύο παράγοντες: Πρώτον, στο γεγονός ότι η κινητικότητα του πληθυσμού παραμένει μεγάλη και προς «άγνωστες» κατευθύνσεις. Δηλώνονται, δηλαδή, διάφοροι κωδικοί για μετακινήσεις, αλλά τελικά οι πολίτες καταλήγουν σε σπίτια και πλατείες, όπου λόγω της μη χρήσης μάσκας η μετάδοση είναι πολύ μεγαλύτερη. Δεύτερον, στην –αγνώστου ακριβούς εύρους– «επικράτηση» των μεταλλάξεων του κορωνοϊού, που ευνοεί την ταχύτερη εξάπλωση. Τα ανωτέρω εξηγούν εν πολλοίς και τις φωνές που ακούστηκαν την περασμένη εβδομάδα για ένα σκληρό lockdown διάρκειας δύο εβδομάδων. Σε κάθε περίπτωση, η υφιστάμενη κατάσταση στο τρίγωνο «νοσηλείες – διασωληνωμένοι – ημερήσιοι θάνατοι» καθιστά επί της ουσίας απαγορευτικά τα σχέδια για επανεκκίνηση του λιανεμπορίου στις 16 του μηνός, δηλαδή αμέσως μετά την Καθαρά Δευτέρα. Πλέον, το «αισιόδοξο» κυβερνητικό σενάριο προβλέπει:

• Τα καταστήματα να ανεβάσουν ρολά με περιορισμούς στον αριθμό πελατών ανά τετραγωνικά έως το τέλος Μαρτίου.

• Κάποια στιγμή μέσα στον Απρίλιο να επαναλειτουργήσει η εστίαση, αλλά αποκλειστικά σε εξωτερικούς χώρους.

• Τον Μάιο, με την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου των εμβολιασμών, η οικονομία να επανέλθει σε κάποιας μορφής νέα κανονικότητα.

Οπως προαναφέρθηκε, οι συγκεκριμένες αποφάσεις θα ληφθούν με βάση τις αντοχές του ΕΣΥ και όχι τόσο τον αριθμό των κρουσμάτων, που ολοένα και περισσότερο καταγράφονται σε νεότερες ηλικίες και είναι πιθανό να συνεχίσουν να κινούνται επί μακρόν σε σχετικά υψηλά επίπεδα, χωρίς να επιβαρύνουν όμως σε μεγάλο βαθμό τα νοσοκομεία. Σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, τα υφιστάμενα μέτρα, παρότι στον πυρήνα τους –με εξαίρεση ότι τώρα επιτρέπεται η λειτουργία περισσότερων οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως βιομηχανιών και βιοτεχνιών– δεν είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με τον περασμένο Μάρτιο, δεν αποδίδουν για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, διότι υφίσταται μεγάλη κόπωση τόσο των πολιτών όσο και των ελεγκτικών μηχανισμών. Και δεύτερον, διότι σε σχέση με τον περασμένο Μάρτιο ο φόβος για τον κορωνοϊό έχει υποχωρήσει, ειδικά στους νέους.

Συνεργάτες του πρωθυπουργού εξηγούν το σκεπτικό με βάση το οποίο τελικώς δεν υιοθετήθηκε ένα σκληρό γενικό lockdown και γιατί θα επιχειρηθεί, έστω σε δεύτερο χρόνο, το άνοιγμα του λιανεμπορίου και στη συνέχεια της εστίασης. Οπως τονίζουν, το οικονομικό κόστος στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων που πλήττονται από τους υφιστάμενους περιορισμούς είναι ήδη δυσθεώρητο. Ο προϋπολογισμός του 2021 προέβλεπε 7,5 δισ. ευρώ για μέτρα στήριξης. Ομως, το σχετικό κονδύλι έχει ήδη φθάσει στα 11,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, μόνο από την αναστολή λειτουργίας του λιανεμπορίου το Δημόσιο χάνει επιπροσθέτως περί το 1,1 με 1,2 δισ. μηνιαίως σε έσοδα.

Η Τουρκία

Το δεύτερο ζήτημα που απασχολεί την Αθήνα, ενόψει και της επερχόμενης Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., είναι οι επόμενες κινήσεις της Αγκυρας. Η Τουρκία όχι μόνο δεν είχε –τουλάχιστον έως προχθές– ανταποκριθεί στην πρόσκληση της Ελλάδας για την πραγματοποίηση του 62ου γύρου των διερευνητικών επαφών, αλλά κατά τις προτεινόμενες από την ελληνική πλευρά ημερομηνίες προχώρησε σε έρευνες με το «Τσεσμέ» καθώς και στη διεξαγωγή της άσκησης «Γαλάζια Πατρίδα». Η κυβέρνηση εκτιμά πως η Αγκυρα με τη στάση της καθιστά σαφές πως δεν επιθυμεί ουσιαστικό διάλογο με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών. Ομως, με δεδομένο ότι θέλει να αποφύγει να στείλει αρνητικά σήματα προς την Ε.Ε. πριν από τη Σύνοδο, δεν αποκλείεται να προχωρήσει το επόμενο διάστημα σε κάποια κίνηση εντυπωσιασμού. Ενα σενάριο που συζητείται στη συγκεκριμένη κατεύθυνση είναι, πριν από το Συμβούλιο Κορυφής, η Τουρκία να συμφωνήσει σε κάποια ημερομηνία για τον επόμενο γύρο των διερευνητικών επαφών, αλλά αυτή να είναι μεταγενέστερη των εργασιών του.