Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Φεβρουαρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων Παιδιών με καρκίνο (INTERNATIONAL CONFEDERATION OF CHILDHOOD CANCER PARENT ORGANIZATIONS – ICCCPO) και στοχεύει στην ενημέρωση της  κοινής γνώμης για τις παιδικές νεοπλασίες (καρκίνους) αλλά και στην ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο σε όλο τον πλανήτη. Αν και έχουν γίνει σημαντικά βήματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, ακόμη πρέπει να γίνουν πολλά  έτσι ώστε όλα τα παιδιά που νοσούν να έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας σε όποιο μέρος του κόσμου και αν βρίσκονται.

Σύμφωνα με ανάλυση που έχει δημοσιευθεί στο The Lancet εκτιμάται ότι από το 2020 μέχρι το 2050 θα υπάρξουν 13,7 εκατομμύρια νέα κρούσματα παιδικού καρκίνου παγκοσμίως εκ των οποίων τα 6,1 εκατομμύρια (44,9%) κρούσματα θα είναι  αδιάγνωστα. Την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, 11,1 εκατομμύρια παιδιά θα πεθάνουν από τη νόσο, εάν δεν γίνουν πρόσθετες επενδύσεις για τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης ή σε θεραπείες. Από αυτό το σύνολο, 9,3 εκατ. παιδιά (84,1%) θα είναι σε χώρες με χαμηλό εισόδημα και μεσαίου εισοδήματος. Αυτή η επιβάρυνση θα μπορούσε να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό εφόσον γίνουν παρεμβάσεις, ικανές να αποτρέψουν 6,2 εκατομμύρια θανάτους παιδιών με καρκίνο, που είναι πάνω από το μισό του συνολικού αριθμού των θανάτων που προβλέπεται στην αντίθετη περίπτωση.

Λαμβάνοντας υπόψη τον υπερβολικό κίνδυνο θνησιμότητας, αυτή η μείωση του αριθμού των θανάτων προβλέπεται να αποφέρει ένα κέρδος σε 318 εκατομμύρια έτη ζωής.

Επιπλέον, η παγκόσμια αύξηση της παραγωγικότητας που θα φτάσει τα  2580 δισ. δολ το 2020–50 θα είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το συνολικό κόστος θεραπείας που υπολογίζεται σε 594 δισ. δολ, δημιουργώντας έτσι ένα καθαρό όφελος 1986 δισ. δολ. Αρα μια παγκόσμια επένδυση για την αντιμετώπιση της νόσου, δημιουργεί μια καθαρή απόδοση 3 δολ. για κάθε 1 δολ. που επενδύεται. Εν ολίγοις, το βάρος του καρκίνου της παιδικής ηλικίας, που έχει υποτιμηθεί κατά πολύ στο παρελθόν, μπορεί να μειωθεί αποτελεσματικά και να αποφέρει τεράστια οφέλη για την υγεία και την οικονομία και να αποτρέψει εκατομμύρια  θανάτους στο μέλλον.

Τι στοιχεία έχουμε σήμερα για τον παιδικό καρκίνο:

Κάθε χρόνο, περίπου 400.000 παιδιά και έφηβοι ηλικίας 0-19 ετών διαγιγνώσκονται με καρκίνο.
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι καρκίνου της παιδικής ηλικίας περιλαμβάνουν λευχαιμίες, καρκίνους του εγκεφάλου, λεμφώματα και συμπαγείς όγκους, όπως νευροβλάστωμα και όγκους Wilms.
Σε χώρες με υψηλό εισόδημα, όπου οι υπηρεσίες υγείας είναι εύκολα προσβάσιμες, περισσότερο από το 80% των παιδιών με καρκίνο θεραπεύεται. Στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα (LMIC), εκτιμάται ότι μόλις το 15-45% θεραπεύεται.
Οι αποτρέψιμοι θάνατοι στις χώρες χαμηλών ή μεσαίων εισοδημάτων προκύπτουν από έλλειψη διάγνωσης, εσφαλμένη διάγνωση ή καθυστερημένη διάγνωση, εμπόδια στην πρόσβαση για φροντίδα, εγκατάλειψη της θεραπείας, θάνατο από τοξικότητα, καθώς και από τα υψηλότερα ποσοστά υποτροπής.

Τι προκαλεί καρκίνο στα παιδιά;

Ο καρκίνος εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών και μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Ξεκινά με γενετική αλλαγή σε μεμονωμένα κύτταρα, που στη συνέχεια αναπτύσσεται σε μάζα (ή όγκο), εισβάλλει σε άλλα μέρη του σώματος και προκαλεί βλάβη και θάνατο εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Σε αντίθεση με τον καρκίνο σε ενήλικες, η συντριπτική πλειονότητα των καρκίνων της παιδικής ηλικίας δεν έχουν γνωστή αιτία. Πολλές μελέτες έχουν προσπαθήσει να εντοπίσουν τις αιτίες του καρκίνου της παιδικής ηλικίας, αλλά πολύ λίγοι καρκίνοι στα παιδιά προκαλούνται από περιβαλλοντική έκθεση ή παράγοντες στον τρόπο ζωής. .
Ορισμένες χρόνιες λοιμώξεις, όπως ο ιός HIV, ο ιός Epstein-Barr και η ελονοσία, είναι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο στην παιδική ηλικία.
Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 10% όλων των παιδιών με καρκίνο έχουν προδιάθεση λόγω γενετικών παραγόντων. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον εντοπισμό παραγόντων που επηρεάζουν την ανάπτυξη καρκίνου στα παιδιά.

Επειδή γενικά δεν είναι δυνατή η πρόληψη του καρκίνου στα παιδιά, η πιο αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπιση της νόσου είναι η έγκαιρη-σωστή διάγνωση ακολουθούμενη από την αποτελεσματική-τεκμηριωμένη θεραπεία αλλά και την προσαρμοσμένη υποστηρικτική φροντίδα.

Πηγές: curesearch.org WHO Lancert