Ανακοίνωση εξέδωσε σήμερα η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης – Αποχέτευσης (δείτε ΕΔΩ) με αφορμή τον αποκλεισμό της απο τη χθεσινή διυπουργική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, στο Μέγαρο Μαξίμου , με θέμα το πρόβλημα της λειψυδρίας και τους βασικούς άξονες αντιμετώπισής του.

Η ΕΔΕΥΑ δεν εκλήθη σε αντίθεση με τους εκπροσώπους των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, γεγονός που δείχνει ξεκάθαρα  ότι για την κυβέρνηση πλέον  δεν λογίζεται θεσμικός συνομιλητής  , παρότι εκπροσωπεί 125 Δ.Ε.Υ.Α. της χώρας.

Στη σύσκεψη έγινε αναλυτική παρουσίαση των επιστημονικών δεδομένων και παρουσιάστηκαν οι πέντε βασικοί άξονες του σχεδιασμού , που είναι:

– Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας

– Βιώσιμες εταιρείες ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με στόχο αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις

– Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων

– Κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, σε συνδυασμό με εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών

– Νέες τεχνολογίες και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού (αφαλάτωση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση)

Δείτε ολόκληρη την παρουσίαση ΕΔΩ.

Κεντρικό ρόλο στον κυβερνητικό σχεδιασμό θα έχει η ΔΕΗ, μέσω της συγκέντρωσης κάτω από μια «ομπρέλα» όλων των μικρών δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης.

Με βάση αυτό το πλάνο η ΔΕΗ θα έχει όπως όλα δείχνουν μια κομβική θέση, μπαίνοντας στις υποδομές γύρω από το νερό, στις επενδύσεις που χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία και στα έργα για να περιοριστούν οι τεράστιες απώλειες στα δίκτυα τόσο της ύδρευσης όσο και της άρδευσης.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συμβολή της ΔΕΗ θα αφορά ένα συνδυασμό παραγόντων, με έμφαση τη κατασκευή όσο και στη λειτουργία νέας τεχνολογίας έργων, την ανάπτυξη μονάδων αφαλάτωσης στα νησιά, και γενικώς το σχεδιασμό των επενδύσεων που χρειάζονται για να γίνει πιο λειτουργικό το σύστημα και να βελτιωθούν οι επιδόσεις των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης.

Έναν επιπλέον λόγο που επικαλείται η  κυβέρνηση για να μπει η ΔΕΗ στο παιχνίδι των υδάτων είναι τα χρέη των ΔΕΥΑ  προς τη ΔΕΗ , που σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία έχουν ξεπεράσει τα 400 εκατ ευρώ, παρά τη προσπάθεια ρύθμισης που είχε γίνει ένα χρόνο πριν.

Τα κοινοτικά ταμεία, το knowhow και τα χρέη των ΔΕΥΑ

Στο ερώτημα κατά πόσο όλες αυτές οι νέες επενδύσεις θα χρηματοδοτηθούν από την ίδια την ΔΕΗ, επηρεάζοντας την υλοποίηση του business plan της, η απάντηση που δίνουν άνθρωποι με γνώση των διεργασιών είναι ότι τα κεφάλαια που προφανώς μεταφράζονται σε πολλά δισεκατομμύρια, θα προέλθουν αποκλειστικά από κοινοτικά ταμεία, όχι από την ίδια.

Σε κάθε περίπτωση, όπως διευκρινίζουν πηγές με γνώση των συζητήσεων, η είσοδος της ΔΕΗ στο παιχνίδι των υδάτων δεν σημαίνει ότι αλλάζει το καθεστώς γύρω από το νερό. Και σαν ιδιωτική εταιρεία που είναι η τελευταία δεν μπορεί να έχει τίποτα παραπάνω από ένα μειοψηφικό μερίδιο στο νέο φορέα, όπως προβλέπει και η νομολογία του ΣτΕ (πχ στην ΕΥΔΑΠ το Δημόσιο ελέγχει άμεσα και έμμεσα το 61,33% της εταιρείας).

Ποιοι θα είναι οι 3 πυλώνες

Στο εγχείρημα, εμπλέκονται τα 3 άμεσα σχετιζόμενα με το αντικείμενο της λειψυδρίας υπουργεία, το Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Αγροτικής Ανάπτυξης και το Εσωτερικών και το σχέδιο, ο πιο απαιτητικό κρίκος του οποίου αφορά τη συνένωση 740 επιχειρήσεων ύδρευσης κάτω από ένα φορέα, βρίσκεται ακόμη σε φάση επεξεργασίας, όπως εξηγούν κυβερνητικές πηγές.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το σημερινό πλαίσιο με τις περίπου 400 εταιρείες ύδρευσης και τις άλλες τόσες εταιρείες άρδευσης πανελλαδικά ολοκληρώνει τον κύκλο του. Τα μέτρα για τις προαιρετικές (και όχι υποχρεωτικές) συγχωνεύσεις που προέβλεπε ο περυσινός νόμος δεν έχουν αποδώσει, η εικόνα των περιφερειακών παρόχων (ΔΕΥΑ, ΟΕΒ) παραμένει προβληματική, ενώ οι απώλειες στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής του νερού συνεχώς μεγαλώνουν.

Στον 1ο πυλώνα, η παρουσία της ΔΕΗ θα αφορά ενδεχομένως ένα συνδυασμό πολλών πραγμάτων: Τόσο αξιοποιώντας το knowhow, την εμπειρία της για τη κατασκευή και διαχείριση φραγμάτων και υδροηλεκτρικών, καθώς και τη πληθώρα των μηχανικών που διαθέτει, όσο και το συντονισμό της όλης διαχείρισης. Κεντρικός άξονας επίσης θα είναι η συμβολή της στο σχεδιασμό και εκτέλεση μαζικών επενδύσεων σε μονάδες αφαλάτωσης στα νησιά, όπου η έλλειψη νερού οδηγεί σε υπεράντληση υδάτων μέσω γεωτρήσεων.

Στο 2ο γεωγραφικό πυλώνα του κυβερνητικού εγχειρήματος κεντρικό ρόλο θα έχει η ΕΥΔΑΠ. Η εταιρεία πρόκειται να επεκτείνει την αρμοδιότητα της σε νέες περιοχές, τόσο εντός της Αττικής, όσο και σε περιοχές εκτός του Λεκανοπέδιου. Σήμερα για παράδειγμα, μόνο κατ’ εξαίρεση η ΕΥΔΑΠ παρέχει νερό εκτός Αττικής, λ.χ. σε περιοχές των Οινοφύτων, ενώ βρίσκεται σε συζητήσεις για την παροχή υπηρεσιών σε γειτονικές πόλεις, όπως η Κόρινθος, η Θήβα και η Λιβαδειά. Στο σύντομο μέλλον οι περιοχές αυτές μπορεί να πολλαπλασιαστούν.

Στο 3ο πυλώνα, το κεντρικό ρόλο κρατά η ΕΥΑΘ, οι αρμοδιότητες της οποίας εξετάζεται να επεκταθούν σε όλη τη Θεσσαλονίκη (σήμερα έχει παρουσία μόνο στο πολεοδομικό συγκρότημα), καθώς επίσης και στην Χαλκιδική ή και αλλού στη Βόρεια Ελλάδα. Αμφότερες τόσο η ΕΥΔΑΠ, όσο και η ΕΥΑΘ θα χρειαστούν νέες μεγάλες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και έργα στην αφαλάτωση.