Ηλεκτρονικό επιχειρείν…
Ηλεκτρονικό επιχειρείν την εποχή του κορονοιού
Η έλευση της πανδημίας του κορονοιού έπληξε όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας, χωρίς να υπολογίζει σύνορα. Πανικός και καραντίνα παντού. Κλειστά σύνορα. Χρηματιστήρια στο κόκκινο.Κλειστά τα εμπορικά χωρίς να μπορεί κανείς να υπολογίσει τις συνέπειες για το λιανεμπόριο,συμβατικό ή ηλεκτρονικό, στο παρόν ή στο μέλλον.
Ο φόβος του κορονοϊού, η απαγόρευση εξόδου και η αναστολή λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων ερήμωσαν τα κέντρα των ελληνικών πόλεων, με τον όρο “μείωση της επισκεψιμότητας” να λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις καθώς απλά δεν υπήρχε επισκεψιμότητα!
Με τζίρους να πέφτουν ή ακόμη και να μη πραγματοποιούνται καθόλου και τα λειτουργικά έξοδα να παραμένουν ως έχουν, το λιανεμπόριο βιώνει πρωτόγνωρα δύσκολες στιγμές, καθώς ο κλάδος του παραδοσιακού εμπορίου βρίσκεται εδώ και καιρό σε φάση μετασχηματισμού.
Κατανοητό για τον καθένα μας πως μια τέτοια άνιση αναλογία δεν θα έχει καλό τέλος.
Θεαματική αύξηση παρουσιάζει στην Ελλάδα και ευρύτερα στην Ευρώπη το ηλεκτρονικό εμπόριο μετά την έναρξη των περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας του SARS-CoV-2.
Γεγονός ότι η καραντίνα και τα υπόλοιπα μέτρα ανάσχεσης του Covid-19 έφεραν για πρώτη φορά μια μεγάλη μεριδα καταναλωτών σε επαφή με τον….θαυμαστό κόσμο των on line αγορών.
Έρευνα του GR.EC.A, του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου με την συνεργασία των BestPrice, Google & Skroutz και την ομάδα eMarket Intelligence της Convert Group ανέδειξαν την καταναλωτική δαπάνη προϊόντων που γίνεται σε ηλεκτρονικά καταστήματα από Έλληνες ενώ τον Μάρτιο εκατοντάδες κατηγορίες έχουν εκτοξευθεί από τις online αγορές όπως puzzles με +1.654%, web cameras με +1.256% και στρώματα γυμναστικής με +772% σε σχέση με τον Φεβρουάριο περυσι.
Καταστήματα και επιχειρήσεις που ασχολούνταν με αυτό το κομμάτι, έδωσαν ακόμα μεγαλύτερη έμφαση, καθώς αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος για να πουλήσουν προϊόντα, ενώ και καταστήματα τα οποία δεν είχαν ασχοληθεί με τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, έστησαν μέσα στην καραντίνα e-shops προκειμένου να μην παγώσουν τον τζίρο τους. Για το λόγο αυτό πολλές ήταν οι επιχειρήσεις που χρειάστηκε να ασχοληθούν πιο εντατικά με τα logistics, αναζητώντας χώρους να αποθηκεύσουν το εμπόρευμά τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου, τον Απρίλιο παρατηρήθηκε αύξηση έως και 171% εβδομαδιαίως, σε σχέση με την ίδια εβδομάδα του 2019, στην καταναλωτική δαπάνη προϊόντων σε ηλεκτρονικά καταστήματα από Έλληνες, δημιουργώντας νέο ρεκόρ μετά τον Μάρτιο που ξεκίνησε η περίοδος της καραντίνας. Αξιολογώντας την μεταβολή της online δαπάνης από τις πρώτες 9 εβδομάδες του έτους (προ COVID-19), διαφαίνεται ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα έχει πλέον εξαπλασιαστεί σε τζίρο.Το ηλεκτρονικό εμπόριο κέρδισε μια δεκαετία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Όπως δείχνουν τα ποιοτικά στοιχεία, οι καταναλωτές επισκέφτηκαν περισσότερο, και για περισσότερη ώρα, ηλεκτρονικά καταστήματα, και πραγματοποίησαν 50% περισσότερες παραγγελίες.
Εξαιτίας της ανόδου του ηλεκτρονικού εμπορίου, καταγράφεται και μία σαφής αυξητική τάση στον ενδιαφέρον επιχειρηματιών και επενδυτών για αποθηκευτικούς χώρους κοντά σε μεγάλα αστικά
κέντρα. Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιάννης Ξυλάς, ιδρυτής της Geoaxis property η τάση είναι ξεκάθαρη, τα ποιοτικά στοιχεία είναι σαφή αλλά δεν έχει ποσοτικοποιηθεί ακόμα γιατί δεν έχει αποκρυσταλλωθεί ακόμα η κατάσταση. Με λίγα λόγια αν και οι ενδείξεις είναι σημαντικές, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί με βεβαιότητα ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο θα συνεχίζει να ανθίζει στην Ελλάδα με τέτοια ένταση.
Ωστόσο, προς το παρόν υπάρχουν και αρκετά καθοδικά ρίσκο. Από τη μία έχουμε τη διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας ως έναν από τα μεγαλύτερους κινδύνους τόσο για τους παραδοσιακούς και τους διαδικτυακούς εμπόρους όσο και τους κατασκευαστές, ανεξαρτήτως κλάδου. Το παραπάνω δεν αφορά μονάχα την έλλειψη εμπορευμάτων λόγω της μη ομαλούς διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων από την Κίνα και άλλων τρίτων χωρών, αλλά και την παύση της παραγωγής σε πολλά εργοστάσια.
Από την άλλη έχουμε την έλλειψη των σχετικών υποδομών, κυρίως όσο αφορά το κομμάτι των αξιόπιστων παραδόσεων στο «τελευταίο μίλι», πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ευρέως τα σούπερ μάρκετ, που έχει ως αποτέλεσμα την καθυστερημένη εξυπηρέτηση των παραγγελιών. Το παραπάνω γεγονός θα αυξήσει τις πιέσεις στις μικρές και μικρομεσαίες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, για αύξηση επενδύσεων στις τεχνολογικές υποδομές delivery.
Πού, όμως, θα βρεθούν τα κεφάλαια;
«Το social distancing (κοινωνική αποστασιοποίηση) που έχει επιβληθεί λόγω της πανδημίας έχει δημιουργήσει μια μεγαλύτερη ανάγκη οι καταναλωτές να πάρουν προϊόντα μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι εταιρείες αυτές που ήταν ήδη στημένες στους τομείς αυτούς έχουν δείξει ότι τους τρεις μήνες της πανδημίας έχουν αυξήσει κατά πάρα πολύ τον κύκλο εργασιών τους. Κάτι αντίστοιχο με τον κύκλο εργασιών των courier», λέει ο κ. Ξυλάς στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τονίζει: «Αυτή η ανάγκη για γρήγορη παροχή προϊόντων στα σπίτια έχει δημιουργήσει με τη σειρά της την ανάγκη να βρεθούν νέοι αποθηκευτικοί χώροι στα όρια των πόλεων. Έτσι λοιπόν ξεφεύγουμε λιγάκι από το μοντέλο που ήταν οι μεγάλες αποθήκες των 20.000-30.000 στα Οινόφυτα ή στο Σχηματάρι, και πάμε σε μία λογική οι εταιρείες να ψάχνουν μικρούς αποθηκευτικούς χώρους περιμετρικά των μεγάλων πόλεων έτσι ώστε να μπορούν να πηγαίνουν εκεί τα προϊόντα τους και από εκεί με μικρά φορτηγά ή με μηχανάκια να κάνουν αυτό που λέμε το «last mile delivery» δηλαδή τη διανομή. Είναι πολύ νωρίς να ποσοτικοποιηθεί αυτό, είναι μια σαφής τάση, υπάρχουν μόνο ποιοτικά στοιχεία που δεν υπάρχουν μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες».
«Το αν αυτή η τάση θα παγιωθεί έχει να κάνει με το πώς θα διαμορφωθεί το νέο δεδομένο στην κοινωνία μετά τον κορονοϊό. Η αλήθεια είναι ότι δεν το ξέρουμε, δείχνει όμως ότι ένα μεγάλο κομμάτι των πωλήσεων πια θα φύγει από το κλασσικό και θα περάσει στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Αν δούμε την γενικότερη εικόνα του real estate αυτή είναι μία τάση που δεν αφορά μόνο τα αποθηκευτικά ακίνητα, αλλά είναι μια τάση που θα προκαλέσει αλλαγές και στο κλασικό retail (λιανεμπόριο) που είχαμε. Πολλές αλυσίδες ένδυσης και υπόδησης δεν θα χρειάζονται πλέον τόσα πολλά τετραγωνικά μέτρα, ή στήσιμο σε πολλά τετραγωνικά τα καταστήματα αλλά θα μαζευτούν σε μικρότερες επιφάνειες γιατί ένα κομμάτι τους θα το διαθέτουν πια ηλεκτρονικά. Φαίνεται ότι υπάρχει μια τέτοια τάση αλλά σήμερα είναι μόνο ποιοτικό το αποτέλεσμα και όχι ποσοτικό, δεν μπορούμε να το ποσοτικοποιήσουμε», επισημαίνει ο κ. Ξυλάς.
Αν η τάση αυτή συνεχίσει και αποκρυσταλλωθεί τότε αναμένεται και αύξηση των τιμών των αποθηκευτικών χώρων, ανάλογα με το που βρίσκονται και τι κριτήρια πληρούν, σε αντίθεση με τις περισσότερες κατηγορίες του real estate, όπως η αγορά κατοικιών που πλήττονται εν μέσω πανδημίας και αναμένεται να συνεχίσουν να πλήττονται τους επόμενους μήνες.
Είναι προφανές ότι τις επόμενες μέρες και εβδομάδες, εφόσον οι καταναλωτές δεν μείνουν ικανοποιημένοι από τη βιωματική εμπειρία την οποία θα τους προσφέρουν οι διαδικτυακοί έμποροι, θα το «πληρώσουν» άμεσα . Ο πελάτης δεν συγχωρεί. Αν η προσδοκία δεν εκπληρωθεί, οι απογοητευμένοι πελάτες θα αλλάξουν τον πάροχο, καθώς μόνο με ένα κλικ πιο πέρα, o ίδιος μπορεί να βρει σε ένα άλλο κατάστημα, το ίδιο προϊόν.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες – marketplace τύπου Amazon, Zalando και Alibaba θα είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι της επιδημίας του κορονοϊού. Μάλιστα, η Amazon προχωράει στην πρόσληψη επιπλέον 100.000 ατόμων (οδηγών, αποθηκάριων και και Prime Now Shopper), έτσι ώστε να ανταπεξέλθει στην αύξηση των πωλήσεων λόγω του κορονοϊού. Κατά συνέπεια, οι εξελίξεις των τελευταίων ετών θα ενταθούν ήτοι η αύξηση του βαθμού συγκεντροποίησης και ολιγοπωλιακής διάρθρωσης του (ηλεκτρονικού) εμπορίου.
Ασχοληθείτε, επιτέλους, με το ηλεκτρονικό επιχειρείν!
Σε αυτή την τρέχουσα κρίση, το πιο σημαντικό μήνυμα για τους Έλληνες εμπόρους και κατασκευαστές είναι: Ασχοληθείτε, επιτέλους, με το ηλεκτρονικό επιχειρείν!
Η παραπάνω μεγάλη ψηφιακή αλλαγή είναι σίγουρο πως θα επηρεάσει όλες τις πτυχές της ζωής των καταναλωτών, ενώ αυτοί θα προσδοκούν από τις επιχειρήσεις, νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες και ένα νέο διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας.
Το ερώτημα που τίθεται εύλογα είναι κατά πόσο οι ελληνικές επιχειρήσεις με τους επιμέρους κλάδους τους, έχουν υιοθετήσει και αξιοποιήσει την ψηφιακή τεχνολογία στα επιχειρηματικά μοντέλα τους, στις οργανωτικές δομές και διαδικασίες τους αλλά και στην επικοινωνία τους με τους πελάτες. Είναι, άραγε, έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις παραπάνω προκλήσεις αλλά και τον διεθνή ανταγωνισμό;